اثر قارچ های میکوریزایی Glomus mosseae و شبه میکوریزایی Piriformospora indica بر رشد گیاه چه گندم و چند گونه علف هرز

به منظور بررسی کلونی سازی قارچ، روی ریشه گندم و هشت گونه علف هرز، نه آزمایش مستقل در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در سال 1395 در شرایط گلخانه اجرا شد. آزمایش های مذکور هر کدام دارای سه تیمار تلقیح با قارچ میکوریزایی گلوموس (Glomus mosseae)، تلقیح با قارچ شبه میکوریزایی پیریفورموسپورا (Piriformospora indica) و شاهد بدون تلقیح بودند. گونه های گیاهی مورد بررسی نیز شامل گندم رقم پیشتاز و علف های هرز چاودار، جودره، جوموشی، یولاف وحشی، خاکشیر شیرین، علف پشمکی، گندمک و خلر بود. بعد از پر کردن گلدان ها، اسپور قارچ گلوموس و قطعات میسلیوم قارچ پیریفورموسپورا به گلدان ها اضافه و به هر گلدان تعداد 10 گیاه چه منتقل شد و در مرحله 2 تا 4 برگی به سه بوته در هر گلدان تنک شدند. 8 هفته بعد از انتقال گیاه چه ها، درصد کلونی سازی، وزن خشک ریشه و اندام هوایی و پاسخ رشد میکوریزایی اندازه گیری و تعیین شد. نتایج آزمایش نشان دهنده تاثیر متفاوت قارچ های مورد بررسی بر رشد گیاه زراعی و علف های هرز بود. قارچ های گلوموس و پیریفورموسپورا به ترتیب روی ریشه گندم 9/87 و 90 درصد کلونی تشکیل دادند. در بین علف های هرز، بیشترین درصد کلونی سازی توسط هر دو قارچ، با علف هرز جودره به میزان 89 درصد و کمترین میزان کلونی سازی، با ریشه گیاه گندمک به میزان 5/7 درصد مشاهده شد. وزن خشک ریشه و اندام هوایی چاودار در اثر تلقیح هر دو قارچ دچار کاهش شد. تلقیح قارچ گلوموس باعث کاهش وزن خشک ریشه و اندام هوایی یولاف وحشی و گندمک شد. پاسخ رشد میکوریزایی از 26/32- تا 78/48+ درصد در علف های هرز، متفاوت بود. با توجه به واکنش متفاوت گندم و برخی از گونه های علف هرز مورد بررسی مانند چاودار، یولاف وحشی و گندمک به تلقیح قارچ های میکوریزایی و شبه میکوریزایی، به نظر می رسد کاربرد قارچ های مذکور در مزارع گندم بتواند خسارت علف های هرز یادشده را کاهش دهد.