نظریه اشاعه فرهنگی و تحول مراسم آیینی و سوگواری در دوره قاجار (با تاکید بر مشهد)

در دوره قاجار تلاش شاهان قاجار برای توجیه و تایید سلطنت خود به واسطه حمایت از فعالیت های مذهبی سبب شد تا مراسم های آیینی و سوگواری به عنوان یکی از پایگاه های قدرتمند اجتماعی در فرهنگ عامه شناخته شود. باید توجه داشت که مراسم آیینی و سوگواری در این دوره همچون سایر شیون فرهنگی متاثر از اندیشه های مدرن دچار تحولاتی شد. درواقع در دوره قاجار مراسم آیینی و سوگواری که نمودی از باورهای مذهبی و انگاره های فرهنگ عامه بود در عین تداوم دچار تحول شد. این تحولات در چگونگی برگزاری مراسم آیینی و سوگواری در شهر مذهبی مشهد قابل ملاحظه است. درکنار تغییر و تحولاتی که در صورت بندی این مراسم های شکل گرفت، دیدگاه های نظری و گفتمان های متنوع در مورد این مراسم ها به تاسی از اوضاع اجتماعی-سیاسی امکان رشد و بازتولید یافت. نوشتار حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و اتکاء به نظریه اشاعه فرهنگی به بررسی چگونگی تحول در مراسم های آیینی و سوگواری شهر مشهد در دوره قاجار می پردازد.