بررسی پایداری تاثیر مجاورت و تقابل سیستم های ژئومورفیک لندفرم های آبی و بادی پلایای پترگان

تقابل طبیعی میان دو سیستم ژیومورفیک آبی و بادی در حاشیه غربی پلایای پترگان شرایط متعادل و پایدار محیطی را ایجاد کرده درحالی که مداخلات انسانی در یکی از این سیستم ها زمینه بروز ناپایداری محیطی و گسترش مخاطرات را فراهم می آورد. در نوشتار پیش رو پس از تعیین قلمرو لندفرم های آبی و بادی، مورفولوژی و منشایابی اشکال بادی به روش گام به گام انجام و ژیومورفولوژی اشکال آبی نیز با استفاده از تصاویر ماهواره ای، عکس های هوایی و بررسی های میدانی، مطالعه و طبقه بندی شده است. واکنش مورفوتکتونیکی سیستم های آبرفتی در تقابل با سیستم های بادی منطقه با استفاده از شاخص های نیوتکتونیکی محاسبه و بررسی شده است. درنهایت با استفاده از شاخص های جهت حرکت، سرعت جابه جایی، زاویه تماس و تغییرات گستره لندفرم های آبی و بادی که در دو زمان متفاوت از تصاویر ماهواره ای استخراج شده، انواع تقابل و چگونگی مجاورت ممکن بین آن ها در منطقه تعیین و تحلیل شده است. براساس نتایج طی ده سال حدود 3/11% از قلمرو لندفرم های آبی به لندفرم های بادی تبدیل شده است. ازاین رو سیستم های بادی بر سیستم های آبی منطقه غلبه یافته اند. غلبه سیستم های بادی ازراه ایجاد انحراف و مسدودشدن جریان آب و جاری شدن آن روی سواحل کانال به واسطه حرکت تپه های ماسه ای بروز کرده و در موارد متعددی گودال های آبگیر و کانال های بسیاری در مسیر کانال اصلی رودخانه به وجود آمده است. سیستم های آبرفتی دایمی در منطقه رفتاری پایدار و چرخه ای دارند؛ به طوری که طی فصل ها با فعالیت سیستم های بادی تا حدی غلبه سیستم های آبی کاهش می یابد. با توجه به نتایج طی دوره ده سال، تنها 8/1% از قلمرو لندفرم های بادی در منطقه به لندفرم های آبی تبدیل شده است. این نوع تقابل را در امتداد رودخانه دایمی تجنود که ازمیان تپه های ماسه ای دامنه شرقی کوه خواجه عبور می کند، می توان مشاهده کرد.