پایش شوری خاک و پوشش گیاهی با استفاده از داده های سنجش از دور چندطیفی در محدوده زهکش حائل شوره زار دشت قزوین

شوری خاک و شورشدن زمین ها، به مثابه یکی از مشکلات فراروی کشاورزی و منابع طبیعی، بسیار مهم است و باید با شناخت صحیح از پیشروی آن جلوگیری کرد. در این راستا کسب اطلاعات درباره وضعیت شوری خاک و پوشش گیاهی همچون میزان و پراکنش آن ها از اهمیت بسیاری دارد. استفاده از داده های ماهواره ای امکان مطالعه گسترده شوری خاک و پوشش گیاهی را فراهم می سازد. با توجه به اینکه پوشش گیاهی در بیشتر مناطق خشک و نیمه‏خشک به شدت تحت تاثیر خصوصیات خاک ازجمله شوری است؛ ازاین رو در پژوهش حاضر اثرات احداث زهکش حایل بر روند تغییرات شوری خاک و پوشش گیاهی با استفاده از قابلیت های سنجش از دور در بازه زمانی پانزده ساله بررسی شده است. نتایج نشان داد احداث زهکش حایل در شوره زار مرکزی دشت قزوین تاثیری در روند تغییرات شوری خاک و پوشش گیاهی منطقه نداشته است؛ به گونه ای که هیچ یک از یازده شاخص استخراج شده از تصاویر ماهواره ای، تغییرات معنی داری در دوره پیش و پس از احداث زهکش حایل از خود نشان نداده است. براساس نتایج آزمون همبستگی بین عناصر اندازه گیری شده در خاک و باندهای تصاویر ماهواره ای، باندهای 5 و 7 با شاخص نسبت جذب سدیم خاک پیش از احداث زهکش همبستگی بسیار معنی داری داشته و به همین ترتیب، دو باند یادشده پس از احداث زهکش، با شاخص هدایت الکتریکی خاک همبستگی داشته است. درواقع شاخص هایی که شامل باندهای قرمز و مادون قرمز باشند، ارتباط معنی داری با پارامترهای شوری خاک از خود نشان داده اند؛ همچنین نتایج آزمون همبستگی شاخص های سنجش از دور و داده های زمینی در محدوده شوره زار نشان داد که شاخص شوری خاک، ضریب همبستگی بسیار معنی داری با داده های شوری خاک داشته است.