برجسته سازی انواع و شیوه های قلب نحوی در شعر اخوان ثالث

نظام برجسته سازی از اصطلاحاتی است که صورت گرایان روس در مقابل نظام خودکار زبان مطرح کردند و آن را مختص زبان ادب دانستند. یکی از انواع برجسته سازی، هنجارگریزی است که معنای آن گریز از هنجارهای عادی زبان است. یکی از شیوه های هنجارگریزی، نوع نحوی آن است که در طی آن، شاعر ساختار نحوی زبان را غیر متعارف می کند. از جمله شیوه های مهم هنجارگریزی نحوی، قلب عناصر جمله در سه سطح کلمه، گروه و جمله واره است. نگارنده، در این پژوهش، بر آن است تا با بررسی شیوه های قلب نحوی در شعر اخوان ثالث، یکی از ابعاد برجسته سازی نحوی شعر او را مشخص کند. به این منظور، تمام اشعار مجموعه «آن گاه پس از تندر» که خلاصه هشت دفتر شعر مهم شعر اوست، بررسی شد. نتایج این پژوهش، حاکی از آن است که قلب نحوی به سه شیوه جابه جایی عناصر و ارکان جمله (تقدیم و تاخیر)، جدایی اجزای گروه و جابه جایی جمله واره ها، از ابزارهای برجسته سازی نحوی در شعر اخوان ثالث است.