مقیاس سازی معادله بیلان حجمی در آبیاری نواری

در اکثر موارد به منظور ارزیابی آبیاری نواری از داده های پیشروی آب در نوار استفاده می گردد. با توجه به متغیر بودن نوع خاک و همچنین شرایط اولیه و مرزی در آبیاری نواری، سرعت پیشروی آب در نوار های مختلف بسیار متفاوت می باشد. روش مقیاس سازی به عنوان ابزاری برای کاهش داده های اندازه گیری در مسایل آب و خاک مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این پژوهش مقیاس سازی معادله بیلان حجمی و ارایه معادله ساده ای به منظور تعیین پیشروی آب در نوار است. برای این منظور از داده های 21 نوار شامل نوارهای کشت نشده و نوارهای کشت شده شامل شیب های 001/0 تا 005/0، زبری 017/0 تا 211/0، طول 4/91 تا 100 متر و دبی 08/0 تا 16/0 مترمکعب بر دقیقه بر متر مورد استفاده شد. عوامل مقیاس به گونه ای تعیین شد که معادله بیلان حجم مستقل از شرایط اولیه و خاک شود. نتایج نشان داد که منحنی های پیشروی مقیاس شده به معادله ی مشخصی میل می کردند، در نتیجه معادله های تجربی به حل های مقیاس شده برازش داده شد. معادله ارایه شده از حالت بدون بعد خارج شده و برای پیش بینی پیشروی آب در نوار مورد ارزیابی قرار گرفت. مقدار ریشه میانگین مربعات خطای پیشروی مشاهده و محاسبه شده با معادله ارایه شده در این تحقیق برای نوارهای مختلف در اکثر موارد کمتر از 5 دقیقه  و مقدار میانگین درصد مطلق خطا کمتر از 10 درصد بود. ضریب تعیین (R2) بین پیشروی نهایی به دست آمده از معادله توانی و پیشروی مشاهده شده 93/0 بود. به طور کلی شکل ساده معادله و عدم وابستگی به نوع خاک از مزایای این روش است.