رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه های گیاهی مورد چرای گوسفند نژاد نایینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، اصفهان

تعیین رژیم غذایی و خوشخوراکی گونه های مورد چرای دام، یکی از ملزومات اساسی محاسبه صحیح ظرفیت چرا در طرح های مرتعداری است. برای این منظور، درصد زمان چرای گوسفند نژاد نایینی چرا کننده در مراتع استپی میمه، از گونه های گیاهی، در زمان های مختلف فصل چرا (رشد رویشی، گلدهی، بذردهی و ریزش بذر گونه های غالب)، طی سال های 1389- 1386، توسط روش زمان سنجی (ویدیویی)، مشخص شد. برای انجام آزمایش، در آغاز هر فصل رویش، یک راس گوسفند نژاد نایینی بالغ (4-3 ساله) به عنوان نماینده گله، نشان دار و در کل آماربرداری ها سالانه از آن استفاده شد. اندازه گیری زمان چرا، با شروع فصل رویش و طی چهار مرحله رشد ادامه داشت. زمان آماربرداری در هر مرحله رشد، یک ساعت پس از آغاز چرای روزانه و در سه دوره 20 دقیقه ای مستمر (تکرار آزمایش) انجام شد. داد ه های درصد زمان چرای دام بر روی گونه های گیاهی، به عنوان درصد خوشخوراکی آن ها در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن زمان تمرکز دام و گرایش چرایی دام بر روی گونه های مختلف، کلاس خوشخوراکی هر یک از گونه های گیاهی مشخص گردید. نتایج نشان داد در طول سال های مورد بررسی، در هر شرایطی، تمرکز چرای گوسفند نژاد نایینی بر روی گونه های یکساله (گراس و فورب)، لاشبرگ، Stachys inflata، Artemisia sieberi، Stipa arabica، Noaea mucronata و Hertia angustifolia بوده است. بر مبنای نتایج، گونه های یکساله و لاشبرگ به عنوان گونه های کلاس І، گونه Stachys inflata به عنوان کلاس Π و گونه های Artemisia sieberi، Stipa arabica، Noaea mucronata و Hertia angustifoliaبه عنوان گونه های کلاس Ш قابل چرا معرفی می شوند. نتایج نشان داد که خوشخوراکی گونه ها، متناسب با تغییر در ترکیب گیاهی در طول فصل رویش، یکسان نبود. بنابراین در نظر گرفتن کلاس یکسان خوشخوراکی برای هر یک از گونه ها در مراحل مختلف رشد، صحیح نمی باشد و ضرورت دارد در شرح خدمات طرح های مرتعداری به هنگام محاسبه ظرفیت چرا، به این موضوع توجه بیشتری گردد.