بازیابی منابع اسلامی بر پایه فهم معاصر کاربران؛ نگاهی پست‏ مدرن به سازمان‏دهی و بازیابی دانش اسلامی

سازمان‏دهی دانش که برای دسترسی آسان، دقیق و سریع به محتوای دانش انجام می‏پذیرد، با استفاده از فراداده‎‏های برآمده از واژگان کنترل شده و استاندارد صورت می‏گیرد. این فراداده‏ های استاندارد حاصل نظر جامعه علمی و متخصصان موضوعی آن علم است. بر پایه رهیافت سنتی سازمان‏دهی و بازیابی دانش، میان اطلاعات و دانش و انسان دوگانگی وجود دارد و سازمان‏دهی دانش به مثابه امری عینی و توصیف‏ های خنثی از یک جهان دانش از پیش موجود است. در نگاه سنتی، امر ادراک شده، آیینه تمام‏ نمای واقعیت است. این تصور از عینیت‏ گرایی و خنثی بودن، با ظهور اندیشه پست‏ مدرنیسم فرو نشست. در نگاه پست‏ مدرن، امر واقع، حقیقت و دانش به مثابه امر ساخته وپرداخته شده در جامعه گفتاری خاص است؛ بنابراین نظریه پست ‏مدرن، سازمان‏دهی اطلاعات به مثابه تعامل فعال انسان با مفاهیم و اطلاعات برای برساختن نظام ‏هایی از سازمان‏دهی دانش است. ازاین روی، قوانین، دستورالعمل‏ ها و استانداردهای سازمان‏دهی اطلاعات کمتری موردتوجه قرار می‏گیرد و آنچه مهم است پویایی برداشت‏ها از متون و ازاین روی، پویایی ساختار محتوا و فرایند تفسیری در سازمان‏دهی دانش است. در حوزه علوم اسلامی، این امر از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا متون اسلامی، مانند منابع علوم قرآن و علوم حدیث، مبنای احکام شرعی و مبانی اخلاقی و اعتقادی ‏اند و سازمان‏دهی دقیق و درست این منابع، سبب بازیابی درست و درنتیجه احکام درست شرعی، اخلاقی و اعتقادی خواهد بود.