افزایش دقت نمونه برداری از رواناب و رسوب مخازن کرت های فرسایش

یکی از روش های مطالعه فرسایش و حفاظت خاک، استفاده از کرت های فرسایش است که با ابعاد مختلف و در عرصه های طبیعی و یا در آزمایشگاه ها ایجاد می شوند. خطاهای فاحش در زمان نمونه برداری از مخلوط رواناب و رسوب مخازن انتهای این کرت ها و نتیجه گیری های غلط از آزمایش هایی که در این کرت ها صورت می گیرند، امور رایجی است که باید از آن ها اجتناب کرد. تحقیقات کمی در رابطه با نحوه نمونه برداری از این مخازن و کاهش خطاهای ناشی از آن صورت گرفته است. در این تحقیق، به بررسی افزایش دقت نمونه برداری با قرار دادن سطل در مخزن و روش استفاده از بطری پرداخته شد. به این منظور، پس از تهیه دو مخزن 220 لیتری، با ایجاد غلظت های به ترتیب پنج، 10 و 20 گرم در لیتر در مخزن اول و انتقال محلول حاصل به مخزن دوم که در ارتفاع پایین تری از مخزن اول قرار گرفته، با قرار دادن سطل 20 لیتری در زیر لوله وارد کننده محلول در مخزن دوم، اقدام به تله اندازی ذرات درشت دانه شد. محتویات سطل در آزمایشگاه پس از خشک شدن به طور جداگانه توزین شدند. با مخلوط کردن محلول مخزن دوم، اقدام به نمونه برداری به وسیله بطری های یک لیتری به تعداد سه تکرار برای هر غلظت شد. نمونه برداری های فوق بدون قرار دادن سطل به عنوان شاهد نیز صورت گرفت. بررسی معنی دار بودن اثر غلظت ها بر مقدار خطا با تجزیه واریانس طرح آزمایشات بلوک تصادفی صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین غلظت های به دست آمده در آزمایش با سطل و بدون سطل اختلاف معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. در حالت بدون سطل خطای نمونه های پنج، 10 و 20 گرم در لیتر به ترتیب 63.13، 78.40 و 73.97 درصد و در حالت استفاده از سطل به ترتیب 15.90، 15.07 و 4.83 درصد بودند. متوسط خطا در هر سه غلظت در حالت بدون سطل 71.83 درصد و در حالت استفاده از سطل 11.93 درصد بود.