مکان یابی QTL های با اثرهای افزایشی و اثرهای متقابل اپیستازی افزایشی × افزایشی برای شاخص برداشت در گندم (.Triticum aestivum L)

به منظور مکان یابی ژن های کنترل کننده صفات کمی (QTL) برای شاخص برداشت، 148 لاین اینبرد نوترکیب گندم همراه با والدین (YecoraRojo و یک لاین محلی ایرانی  با نام No. 49) در شرایط نرمال و تنش کم آبی انتهای فصل مورد ارزیابی قرار گرفتند. طرح آزمایشی به صورت آلفا لاتیس با دو تکرار بود که در ایستگاه های تحقیقاتی دانشگاه مهاباد و مرکز تحقیقات کشاورزی میاندوآب در طی دو سال زراعی 1393 و  1394 پیاده شد. نقشه پیوستگی مورد استفاده شامل 177 نشانگر ریز ماهواره و 51 نشانگر رتروترانسپوزون بود. مکان یابی ژن های کنترل کننده صفات کمی برای اثرهای افزایشی و اثرهای متقابل اپیستازی افزایشی × افزایشی با استفاده از نرم افزار QTL Network 2.0 و بر اساس روش مکان یابی فاصله ای مرکب  و مدل های خطی مخلوط صورت گرفت. نتایج تجزیه QTL نشان داد که در شرایط نرمال شش QTL (R2A = 04% تا 12%)، دو اثر متقابل QTL × محیط (R2AE= 6/28%)، پنچ اثر متقابل اپیستازی افزایشی × افزایشی (R2AA = 0/7% تا 8/68%) و 12 اثر متقابل افزایشی × افزایشی × محیط  (R2AAE= 3/76% تا 11/41%) معنی دار بودند. تحت شرایط تنش کم آبی دو QTL (R2A = 5% تا 7%)، دو  اثر متقابل اپیستازی افزایشی × افزایشی (R2AA= 3/72% تا 5/48%) و هفت اثر متقابل افزایشی × افزایشی × محیط  (R2AAE= 8/04% تا 9/58%) شناسایی شدند. در مطالعه حاضر سه QTL از هشت QTL شناسایی شده روی کروموزوم شماره 2D مکان یابی شد که بیانگر اهمیت این کروموزوم در کنترل شاخص برداشت و امکان استفاده احتمالی از آن در گزینش به کمک نشاگر بود.