رهبری خلاق آموزشی و تاثیر آن بر رشد کودک و نوجوان: یک مطالعه مروری

خلاقیت در بالاترین سطح فعالیتهای شناختی انسان است که در فکر، اندیشه، قلم، رفتار و عمل انسان جلوه پیدا می کند. رهبری خلاق ریشه در رهبری تحولی دارد و منظور از آن گسترش و بسط ظرفیت ها و توانایی های فردی است که در نقش ها یا فرآیندهای رهبری کارآمد باشند و افراد را قادر سازند به طور پربازده با یکدیگر کار کنند. پژوهش حاضر با هدف «مروری بر منابع علمی در مورد رهبری خلاق آموزشی و بررسی تاثیر آن در رشد کودکان و نوجوانان » صورت گرفت.

مقاله حاضر به صورت مروری بر متون و با استفاده ازمطالعات کتابخانه ای و اینترنتی در سال 1397انجام شد، کلیدواژه های خلاقیت، رهبری و مدیریت، نوآوری سازمانی، مدارس، آموزش و پرورش، و کودکان و نوجوانان به صورت فارسی و انگلیسی در پایگاه داده های معتبر از جمله ,Noormags, Magiran , Science Direct, Database Information Scientificو Google Scholar و مطالعات کتابخانه ای در کتب علمی منتشرشده استفاده شد.

با در نظر همه تعاریف رهبری، در چند ویژگی باهم مشترکند که عبارتند از: رهبری یک فرآیند هدفمند و مبتنی بر ارزش و آرمان  است و وابسته به وجود گروه، به عبارتی رهبری هنر نفوذ در زیردستان و وابسته به زمینه است. عملکرد خلاقانه زمانی بروز می کند که افراد انگیزش بالایی دارند و درباره عقاید خود اشتیاق دارند و از سایق درونی بالایی برخوردارند. عموما سه دسته رهبران آموزشی خلاق معرفی شده اند: رهبرانی که پارادایم ها و الگوهای موجود را می پذیرند؛ رهبرانی که پارادایم های موجود را نفی می کنند؛ و رهبرانی که پارادایم های موجود را ترکیب می کنند.

نوآوری یکی از مهم ترین مشخصه هایی است که در پرورش رهبری خلاق مورد تاکید قرار می گیرد. به طور کلی چهار توانمندی اصلی در رهبری خلاق عبارت از خودآگاهی، چابکی و مهارت یادگیری، تاثیر گذاری و مهارت های ارتباطی هستند. رهبری که خود خلاق باشد و افراد خلاق را درک نمایند، قادر است برای هدایت خلاقیت فرایند کار خلاق را درک کند و می داند چگونه افراد خلاق را برگزیند، قادر به تحریک رفتار خلاق آنان است و در نتیجه فضای لازم و مطلوب جهت پرورش خلاقیت در کودکان و نوجوانان را فراهم می آورد.