واکاوی عوامل و جهت گیری قیام ملاخلیل منگور (1334) علیه سیاست رضا شاه برای متحدالشکل کردن لباس

دولت رضا شاه (حک: 13041320) برنامه های غرب گرایانه خود را پس از اقتدار نظامیان در سراسر کشور، با خشونت به اجرا درآورد. یکی از این اقدامات متحدالشکل کردن لباس و پوشیدن کلاه پهلوی بود که با واکنش ها و اعتراض های زیادی در سراسر ایران روبه رو شد. ملاخلیل منگور (1334) پیشوای مذهبی منطقه ساوجبلاغ مکری و به ویژه ایل منگور ضمن حرام شمردن این سیاست و اعلام جهاد، رهبری یک قیام را علیه رضا شاه برعهده گرفت. این قیام که هزاران تن در مدتی کوتاه آن را همراهی کردند از سوی حکومت مرکزی سرکوب شد. این پژوهش با روش وصفی تحلیلی و با واکاوی منابع دست اول این دوره، در پاسخ به پرسش درباره محور قیام ملاخلیل و جهت گیری قیام او بر پایه مولفه هایی چون منافع ملی و امنیت ملی به این نتیجه رسیده است که انگیزه، جهت گیری و کارکرد قیام ملاخلیل در مسیر حفظ اسلام و آداب و رسوم و پوشش کردی بوده است و وی هیچ گاه ادعای استقلال نداشته است.