انتخاب بهترین راهبردها برای توسعه خوشه صنعتی فرآوری سقز در منطقه اورامانات کرمانشاه

توسعه خوشه های صنعتی یکی از راهبردهای توسعه اقتصادی است. با توسعه خوشه های فرآوری محصولات جنگل، صرفه جویی ناشی از تجمع و مقیاس تولید باعث کاهش هزینه های تولید محصولات جنگل می شود و توان فروش و صادرات را افزایش می دهد. یکی از مناطق مستعد توسعه خوشه فرآوری محصولات غیر الواری جنگل در ایران، منطقه اورامانات کرمانشاه است که با وجود درختان پسته وحشی (بنه)، منبع تولید شیره سقز است. بهره برداری و فرآوری این شیره طبیعی، کار مشکلی است و نبود صنایع فرآوری مناسب، باعث می شود اکثر سقز تولیدی به صورت خام به خارج از کشور صادر شود. بنابراین اقدام به تدوین راهبردی مناسب برای توسعه فرآوری این محصول با ارزش در کشور ضروری است. اهداف این تحقیق بررسی شرایط کنونی صنایع فرآوری سقز در منطقه اورامانات کرمانشاه و ارایه راهبرد مناسب برای توسعه خوشه ای صنایع فرآوری شیره سقز در این منطقه بود.

در این تحقیق با بررسی شرایط کنونی در ابتدا تحلیل SWOC انجام شد و به کمک فرآیند تحلیل شبکه ای راهبردهای توسعه خوشه صنعتی فرآوری سقز اولویت بندی شدند.

نتایج اولویت بندی شاخص ها نشان داد که در مورد نقاط قوت، شاخص «خواص دارویی»، در مورد نقاط ضعف «عدم شناخت بازارهای داخلی و خارجی»، در مورد فرصت ها «امکان توسعه تکنولوژی فرآوری» و در مورد چالش ها «خشکسالی و کاهش توان اکولوژیکی جنگل» اهمیت بیشتری داشتند. نتایج اولویت بندی راهبردها نشان داد که راهبردهای «بهینه سازی زنجیره ارزش محصولات با تقویت بازاریابی» با وزن 206/0 در اولویت اول و «برنامه ریزی برای توسعه محصولاتی با قابلیت صادراتی» با وزن 188/0در اولویت دوم، به عنوان مهم ترین راهبرد ها شناخته شدند.

با توجه به خواص دارویی و امکان توسعه زنجیره ارزش تبدیل سقز به فرآورده های متنوع و امکان صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا، مهم ترین راهبردی که باید در نظر گرفته شود، بهینه سازی زنجیره ارزش محصولات با تقویت بازاریابی است. همچنین برنامه ریزی برای تولید محصولاتی با قابلیت صادرات، باید در اولویت قرار گیرد.