علوم انسانی پزشکی؛ مطالعه ی چالش های آموزش میان رشته ای در علوم پزشکی در ایران

به همان نسبت که علوم انسانی توانسته پایگاه مناسبی در تبیین موضوعات سلامت باشد، پزشکی و موضوعات مرتبط با آن نیز محمل مهم توسعه ی علوم انسانی مدرن بوده است. هدف پژوهش حاضر، کشف دلایل و چالش های توسعه ی علوم انسانی پزشکی در نظام سلامت در ایران است.

در مطالعه ی تحقیقی-اکتشافی حاضر از روش زاویه بندی در جمع آوری داده ها استفاده شد. مشاهدات مشارکتی، گفتگوهای 12 جلسه توسعه ی علوم میان رشته ای در منطقه ی 5 آموزش پزشکی جنوب کشور، داده های تحقیق حاضر را تشکیل داد. براساس نظریه های بوردیو و فوکو، داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی هدایت شده مورد تحلیل قرار گرفت.

نتایج نشان داد که میدان آموزش پزشکی، تحت سلطه ی دانش و قدرت گفتمان زیست پزشکی قرار دارد. این گفتمان، مسلط، هژمونیک و غیریت ساز است و ارتباطی با دیگر میدان های دانش برقرار نمی کند. سلطه ی گفتمانی، میدان جدای دانش پزشکی، اخلاق مقاومت و پراکندگی گفتمانی، مقولات استخراج شده در تحقیق حاضر بود. باوجود سلطه ی گفتمان زیست پزشکی، گفتمان های حاشیه ای نیز نوعی مقاومت را دنبال می کردند و اخلاق مقاومت توانسته بود بخشی از اهداف خود را در کوتاه مدت تحقق بخشد.

شکل گیری علوم انسانی پزشکی در میدان آموزش پزشکی، به مقاومت و تداوم اخلاق مقاومت در سایر گفتمان های نوظهور بستگی دارد. توسعه ی علوم انسانی پزشکی یکی از نیازهای آموزش پزشکی در ایران است که پیش نهاد می شود در سطوح سیاستی و فکری دنبال شود.