تاثیر تمرین ورزشی هوازی بر فشارخون بیماران مبتلا به پرفشار خونی: مطالعه فراتحلیلی

در حال حاضر در مورد اثر حجم تمرین و ویژگی های فردی بیماران مبتلا به پرفشارخونی (سن، جنسیت، یایسگی، مصرف دارو و...) بر مقدار کاهش فشار سیستولی و دیاستولی ناشی از تمرین هوازی اطلاعات اندکی وجود دارد. بنابراین هدف این فراتحلیل تعیین و مقایسه مقدار تغییرات فشار خون پس از تمرین هوازی و تفکیک اثرات در بین زیرگروه های مختلف مربوط به تمرین و بیماران بود.

کارآزمایی های بالینی بررسی کننده تاثیر تمرین هوازی بیش از چهارهفته بر روی بیماران پرفشارخونی منتشر شده در مجلات پژوهشی انگلیسی و فارسی تا آگوست 2018 از سایتهای google، sid و magiran و Pubmed سرچ شده و مورد فراتحلیل قرار گرفتند. مدلهای اثرات تصادفی و ثابت برای فراتحلیل اندازه اثر(تفاوت در میانگین با تناوب اطمینان %95) به ترتیب در 20 و 21 پژوهش مربوط به فشارخون سیستولی و دیاستولی با I2 کمتر از %50 با استفاده از نرم افزار CMA2 استفاده شد. زیرگروه های طبقه ای شامل جنسیت، یایسگی، مصرف دارو، تعداد جلسات تمرین هفته، شدت و مدت هر جلسه، کل زمان تمرین در هفته و کل مدت اجرای تمرین با ANOVA مقایسه شدند و همبستگی بین سن و پاسخ فشارخون به تمرین هوازی با فرا رگرسیون تصادفی ساده بررسی شد.

اثر کلی تمرینات هوازی بر فشارخون سیستولی و دیاستولی به ترتیب برابر با 72/8- و 88/3- میلی متر جیوه کاهش به دست آمد(001/0=P). با اینکه اندازه اثر تمرین هوازی بر فشار سیستولی و دیاستولی در مورد تمام زیرگروه های طبقات (به جز در مورد فشار سیستولی تمرینات کم شدت و فشار دیاستولی زنان یایسه) معنی دار بود(05/0>P)، ولی فقط در بین زیرگروه های طبقه "کل مدت اجرای تمرین" مقدار کاهش فشارخون سیستولی متفاوت بود(002/0=P).

تمرین هوازی بی اعتنا به تاثیر تعدیل کننده طبقه سنی، وضعیت یایسگی، مصرف دارو و یا دوز تمرین، سبب کاهش خفیف فشارخون بیماران پرفشارخون می شود که در تمرینات بین هشت تا 10 هفته، بیشترین فواید را گزارش شده است. ولی به دلیل محدودیتهای بسیار زیاد تحقیقات موجود، هنوز باید منتظر انجام کارآزمایی های دارای تعداد آزمودنی های بیشتر و مدت تمرینی طولانی تر بود.