فراتحلیل کیفی نقش اصلاحات بودجه ‏ای در مهار تورم متوسط مزمن اقتصاد ایران

نرخ تورم ایران طی دوره 96-1358 به طور متوسط 19 درصد بوده که روند کاهش دایمی در آن مشاهده نمی‏شود و به همین جهت «تورم متوسط مزمن» نامیده می‏شود. در این مقاله با مرور 110 مطالعه نظری و تجربی خارج از کشور و 83 پژوهش در مورد اقتصاد ایران، تحلیل نظری و تجربی از نقش ساختار بودجه در تداوم نرخ تورم متوسط اقتصاد ایران ارایه شده است. این تحلیل نشان می‏دهد که ساختار بودجه (کسری بودجه، کسری عملیاتی، مازاد تراز سرمایه و روش‏های تامین مالی) نیروی محرکه افزایش مداوم نقدینگی و همچنین سرکوب دایمی نرخ بهره در دوره بعد از انقلاب بوده است. بنابراین، کنترل ‏پذیری نقدینگی و مهار تورم نیازمند پیش‏ شرط‏ های بودجه ‏ای و تغییر استراتژی‏ های مالی و پولی-و نه الزاما سیاست‏ها- است. بر این اساس، برخی اصلاحات و الزامات بودجه ‏ای اشاره شده تا قواعد حاکم بر بودجه و همچنین رویه‏ های تصمیم‏ گیری و تعاملات فی‏مابین دولت-مجلس-بانک مرکزی را دچار تحوی جدی کند. همچنین  پیرامون مساله تاثیر بودجه بر تورم، پژوهش ‏های داخلی به اشباع همراه با اجماع دست یافته ‏اند، از این رو، توصیه می‏شود پژوهش ‏های آتی بر نحوه قاعده ‏گذاری و طراحی بازی‏های متنوع برای سناریوسازی و پیش‏بینی نتایج قواعد جدید برای تعامل میان نهاد مالی با نهاد پولی متمرکز شوند.