ارزیابی شاخص های آلودگی منفرد و تلفیقی برخی فلزات سنگین در غبار اتمسفری راسب شونده پیرامون صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه شهرستان اردکان در زمستان سال 1397

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
زمینه و هدف

تلاش برای اشتغال زایی در کشورهای در حال توسعه، هم سو با توسعه صنایع، فلزات سنگین به طور پیوسته به محیط زیست انتشار می یابند. این مطالعه با هدف سنجش غلظت فلزات سنگین و ارزیابی سطح آلودگی غبار اطراف تعدادی از صنایع با استفاده از شاخص های اکولوژیکی صورت گرفت.

روش کار

این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی در فصل زمستان با نصب 35 تله غبارگیر در اطراف صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه در شهرستان اردکان انجام شد. با استفاده از دستگاه ICP-MS غلظت فلزات سنگین در غبار اندازه گیری شد. با استفاده از شاخص های فاکتور آلودگی (CF)، شاخص آلودگی (PI)، غنی شدگی (EF)، شاخص آستانه آلودگی (PIT)، قدر مطلق بردار شاخص آلودگی (PIvector)، شاخص آلودگی جدید (PIN)، شاخص آلودگی چند عنصره (MEC)، میانگین وزنی شاخص آلودگی (PIwAvg)، شاخص آلودگی تلفیقی (IPI)، فاکتور مواجهه (ExF) و نسبت میانگین محدوده اثرات میانه (MERMQ) سطح آلودگی غبار مورد ارزیابی و در GIS نسخه 5/10 پهنه بندی شد.

یافته ها

میانگین غلظت فلزات سنگین در غبار به صورت روی (mg/kg 54/3310)> سرب (mg/kg 28/137)> مس (mg/kg 65/63)> نیکل (mg/kg 91/45)> آرسنیک (mg/kg 12/35)> کبالت (mg/kg 73/13)> مولیبدن (mg/kg 40/4) اندازه گیری شد. در کلیه ایستگاه های نمونه برداری شاخص CF عناصر سرب، آرسنیک و روی در کلاس آلودگی بسیار بالا و شاخص PI سرب در کلاس آلودگی شدید قرار گرفت. فلز روی در 30 ایستگاه غنی شدگی خیلی بالا را نشان داد. برای کاربری حفاظت محیط زیست، شاخص PIT عنصر روی در کلیه ایستگاه های نمونه برداری در کلاس آلودگی خیلی شدید قرار گرفت. همچنین بر اساس شاخص IPI کلیه ایستگاه ها در کلاس شدیدا آلوده قرار گرفتند. فلزات سنگین در 32 ایستگاه بر اساس شاخص MERMQ، دارای 76 درصد سمیت و بر اساس شاخص PIN در کلاس آلوده بودند. بیشترین مقادیر شاخص های MEC (43/3) و PIvector (93/35) در ایستگاه های 1S و 15S، PIwAvg (27/42) در ایستگاه های 1S و 12S و ExF (11/117) در  ایستگاه 1S به دست آمد.

نتیجه گیری

بر اساس نتایج پهنه بندی تعدادی از شاخص های آلودگی، جهت باد غالب منطقه نقش مهمی در افزایش غلظت فلزات سنگین در ایستگاه های پایین دست صنایع دارد.

زبان:
فارسی
صفحات:
314 تا 337
لینک کوتاه:
magiran.com/p2145625 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!