نقش محدودیت منابع آب بر اهداف تولید و اشتغال در بخش های اقتصادی (مورد مطالعه استان یزد)

محدودیت منابع از اصول بدیهی اقتصاد و امروزه این محدودیت در عرصه آب اهمیت بیشتری یافته است. ارزیابی اثرات محدودیت آب بر تحقق اهداف اقتصادی در استان یزد در چارچوب برنامه ششم توسعه، هدف عمده تحقیق حاضر می باشد. بدین منظور از روش ترکیبی داده- ستانده و برنامه ریزی آرمانی استفاده شده است. در این روش با لحاظ محدودیت های مختلف از جمله آب، امکان تحقق اهداف متعدد نظیر افزایش تولید، بهبود اشتغال و ارتقاء بهره وری بررسی و ترکیب بهینه ای از تخصیص آب بین بخش ها ارایه می گردد. برای این منظور دو سناریو لحاظ شده است. در سناریوی اول ثبات بهره وری مصرف آب و نیروی کار در سال پایه و سال هدف و در سناریوی دوم ارتقاء بهره وری معادل با اهداف برنامه مدنظر قرار می گیرد. نتایج نشان داده است که در سناریوی اول دستیابی به رشد 8 درصدی برنامه، به دلیل عدم تحقق تولید در بخش کشاورزی، محقق نخواهد شد. اما در سناریوی دوم به واسطه ارتقاء بهره وری، میزان تولید افزایش یافته ولی هدف کلی اشتغال محقق نمی شود. از نظر مصرف آب، نتایج هر دو سناریو بیانگر آنست که بخش های کشاورزی سقف آب در اختیار را مصرف نموده ولی به اهداف تولیدی خود دست نیافته اند. دستیابی به اهداف برنامه، بویژه در بخش کشاورزی جز با بهره وری بالاتر در مصرف آب امکان پذیر نخواهد بود.