تاثیر باکتری های محرک رشد گیاه جداسازی شده از دیم زارها بر فسفر قابل جذب و برخی از صفات فیزیولوژیک و رشدی گیاه گندم در تنش کم آب

تنش های کم آبی، شوری و عدم تغذیه بهینه عناصر غذایی به خصوص فسفر ازجمله چالش های مهم برای تولید گندم در دیم زارهای ایران می باشد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سه سویه باکتری محرک رشد گیاه بر فسفر قابل دسترس خاک و نیز برخی از صفات فیزیولوژیک و رشدی گیاه گندم انجام شد. برای این منظور آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل سه عامله شامل تنش کم آبی در دو سطح، مصرف کود فسفره در 6 سطح و سویه های باکترهایی محرک رشد گیاه در 4 سطح و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در مدت 125 روز اجرا شد. نتایج نشان داد که در تنش کم آبی 55 درصد ظرفیت زراعی (FC) و بدون استفاده از کود فسفره، تیمار باکتری Staphylococcus succinus نسبت به شاهد به ترتیب باعث افزایش 4/2، 9/4، 7/2 برابری فسفر قابل دسترس، جذب فسفر ریشه و دانه شد. در تیمار رطوبتی 80 درصد  FC و بدون استفاده از کود فسفره، تیمار های S. succinus، Bacillus safensis و  B. pumilus نسبت به شاهد به ترتیب باعث افزایش 6/1، 6/1 و 6/1 برابری فسفر قابل دسترس، 1/3، 1/3 و 9/2 برابری جذب فسفر ریشه و 2/2، 4/2، 2/2 برابری جذب فسفر دانه شد. بیشترین میزان وزن خشک ریشه، اندام هوایی و دانه به ترتیب با مقادیر 3/5، 2/18 و 6/4 گرم بر گلدان در تیمار حداکثری کود فسفره (F4) به دست آمد. در تنش کم آبی 55 درصد FC، تیمار باکتری S. succinus نسبت به شاهد به ترتیب 8، 9/31، 4/20 و 5/25 درصد میزان پرولین، وزن خشک ریشه، وزن خشک دانه و جذب فسفر اندام هوایی گیاه را افزایش داد. در کل استفاده از S. succinus strain R12N2 برای افزایش تولید گندم در دیم زارها مناسب به نظر می رسد.