سخن سردبیر

انتشار این شماره از نشریه پژوهش های محیط زیست در پاییز و زمستان 1398 همزمان با آغاز شیوع بیماری همه گیر کوید 19 است. بیماری که به سرعت در جهان در حال انتشار است و کشورها یکی پس از دیگری قوانین و مقررات ویژه ای را برای کاهش ارتباطات اجتماعی، با هدف کنترل این ویروس همه گیر، وضع می نمایند. ویروسی که یک بار دیگر لزوم تبعیت انسان از قوانین طبیعت را گوشزد کرد و ترمزی بر توسعه لجام گسیخته بشر بود. هر چند شیوع این بیماری با درد و رنج بسیاری برای بشر همراه است اما کاهش حضور انسان در طبیعت و کاهش مداخله های انسانی مجالی بود تا طبیعت نفسی تازه کند، حیات وحش محیط آرامتری را تجربه کند و گیاهان و جانوران در سایه حضور کمرنگ تر انسان در طبیعت، آسیب کمتری ببینند. کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، بهبود کیفیت هوای شهرها وکند شدن روند شتابان گرمایش جهانی را می توان از دیگر مزایای دوران قرنطینه برای محیط زیست برشمرد.
در کنار این مزایا بیم آن می رود که با پایان یافتن این دوران بشر که همواره سودای رشد شتابان اقتصادی را در سر دارد، با سرعت بخشیدن به تولید، در صدد جبران عقب ماندگی ها برآید و دوباره نفس زمین به شماره افتد. از سوی دیگر ارزان شدن سوخت های فسیلی تهدیدی برای توسعه انرژی های نو خواهد بود و می تواند به توسعه صنایع مبتنی بر سوخت های فسیلی دامن زند. همچنین فزونی ورود شوینده ها و ضدعفونی کننده ها به طبیعت می تواند با تغییر در فلور طبیعی آب و خاک، تهدیدی برای طبیعت و تنوع زیستی به شمار آید.  به هر جهت امید است بشر بتواند از تجربه ناخوشایند شیوع بیماری کرونا در جهان، درس های مفیدی برای همگامی و همسویی بیشتر با طبیعت بردارد و با کاربست این تجربه ها راه را برای تحقق توسعه پایدار هموارتر سازد.