زیست شناسی و خسارت پروانه چوبخوار پسته روی چهار رقم تجاری پسته در رفسنجان

پروانه چوب خوار پسته Kermania pistaciella Amsel(Lepidoptera: Oinophilidae) یکی از آفات مهم پسته ایران است که سالانه خسارت بالایی را با نفوذ و تغذیه لاروها از درون سرشاخه ها سبب می شود. در این مطالعه جهت تعیین درصد آلودگی و زمان مبارزه از اواخر بهمن ماه 1376 تعداد 200 درخت در باغ های پسته با رقم های اکبری، احمدآقایی، کله قوچی و اوحدی در حومه شرقی رفسنجان به طور تصادفی انتخاب و  نشانه گذاری شد. تعداد سوراخ های خروجی لارو و پیله شفیرگی هر دو روز یک بار شمارش و ثبت گردید. میزان خسارت آفت روی چهار رقم مهم تجاری از طریق تعیین آلودگی سرشاخه ها به سوراخ خروجی لاروها، تشکیل پیله شفیرگی، درصد آلودگی خوشه ها در زمان برداشت و تعداد دانه های خشک شده انتهای خوشه مورد بررسی قرار گرفت و حساسیت رقم های مورد مطالعه مشخص شد. نتایج نشان دهنده این است که زمان اوج خروج حشرات کامل پروانه چوب خوار پسته در ارقام مختلف تفاوت معنی دار ندارد، به طوری که در روزهای آخر دهه اول فروردین پنجاه درصد پیله شفیرگی تشکیل شده و در اوسط دهه سوم این ماه اوج ظهور حشرات بالغ صورت می گیرد. همچنین میانگین خسارت پروانه چوب خوار پسته در رقم کله قوچی بیشترین و در رقم احمدآقایی کمترین بود. بیشترین خسارت (44/40 درصد) و کمترین (15/34 درصد) میزان خسارت به ترتیب مربوط به رقم های کله قوچی و احمدآقایی بود. در مجموع، نتایج این تحقیق بیانگر عدم تاثیر رقم در زیست شناسی آفت است و می تواند در پیش آگاهی از وضعیت آفت و تعیین زمان مبارزه مورد استفاده قرار گیرد.