واکاوی مفاهیم تغییر، توسعه و تحول سازمانی با استفاده از روش تحلیل محتوا

سازمانها با شرایط نامطمین و پویایی مواجه هستند که برای تطبیق خود با این شرایط از روش ها و الگوهای مختلفی استفاده میکنند و در این حوزه مفاهیمی مانند تغییر، توسعه و تحول سازمانی در ادبیات مدیریت وسازمان وجود دارد. در این مقاله تلاش شده است با بررسی متون علمی موجود به واکاوی هر یک از این مفاهیم و تبیین تفاوتها و تشابهات آنها پرداخته شود تا با شناخت دقیق در سازمانها مورد بهره برداری قرار گیرند. در این پژوهش برای پاسخ به مسئله با استفاده از نمونه گیری هدفمند، برخی از متون پرارجاع انتخاب شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی، مورد مطالعه و شناسه گذاری قرار گرفت. جملات کلیدی شناسایی شده در قالب زیرمقوله ها و مقوله ها دسته بندی و پالایش شدند. با استفاده از روش آزمون مجدد، اعتبار مقوله ها و زیرمقوله ها تایید شد. در پایان پس ازشناسه گذاری و استخراج مضمونها، 122 شناسه یا جمله کلیدی شناسایی شد که در قالب 34 زیرمقوله و 13 مقوله دسته بندی شدند. با توجه به مقوله های اصلی شناساییشده در این پژوهش که شامل چیستی، چرایی، چگونگی تغییر،تحول و توسعه سازمانی است، درصورتیکه سازمان با بحرانی در داخل یا خارج مواجه شود یا اینکه به دنبال تغییر درماهیت امور یا ماموریتهای سازمان است، باید از مدلهای تحول سازمانی بهره گیری کند و اگر به دنبال ایجاد تغییرات تدریجی و فرایندی در سازمان است باید از مدلهای توسعه سازمانی استفاده کند.