تاثیر بیماری روانی بر عدم تحمل کیفر (مطالعه موردی پزشکی قانونی همدان)

بیماری روانی محکوم، یکی از مباحث چالش برانگیز حقوق کیفری است که تدوین مقررات مناسب برای آن نیازمند هم اندیشی متخصصین و کارشناسان روان پزشکی و استفاده از مهارت و توانمندی آن ها است. سیاست جنایی تقنینی ایران به امر اخیر کم توجهی نموده و ثمره آن استقرار جنون در کنار بیماری های روانی است که موجب تعلیق یا تاخیر مجازات می شوند.

تحقیق حاضر از روش ترکیبی (توصیفی-تحلیلی و میدانی) بهره می برد. اطلاعات نخست از روش کتابخانه ای جمع آوری شده و سپس، تحقیقات میدانی به روش کیفی (مطالعه موردی) در قالب بررسی هفتاد مورد پرونده ارجاع شده به کمیسیون روان پزشکی اداره کل پزشکی قانونی همدان در بازه زمانی مشخص و مصاحبه با متخصصین صورت گرفته است. دیدگاه های کارشناسی کمیسیون وارد نرم افزار SPSS گردیده و خروجی به روش استنتاجی تحلیل شده است.

 نقطه مشترک تعاریف ادیبان، فقها، حقوقدانان و برخی متخصصین روان پزشکی از جنون، فساد عقل است. این مفهوم در پیوند با روان پزشکی دسته ای از اختلال های روانی را دربر می گیرد که قوای درک و تمییز را از بیمار می ستانند؛ حال آنکه در کارشناسی عدم تحمل کیفر، جنون و معنای آن مورد نظر نیست.

به رغم اشاره قوانین کیفری به جنون در دوران پسامحاکمه، این عنوان، در خصوص محکوم علیه کاربرد ندارد و از نظر متخصصین، به طور کلی بیماری روانی در شرایطی موجب عدم تحمل کیفر می شود که بیم آن برود که کیفردهی موجب کندشدن روند بهبودی، تشدید علایم بیماری یا آسیب رساندن محکوم علیه به خود یا دیگران گردد.