شرح و تحلیل ابیاتی از حدیقه الحقیقه سنایی

حدیقه الحقیقه نخستین منظومه عرفانی زبان فارسی است که راه را برای سروده شدن منظومه هایی مانند تحفه العراقین، مخزن الاسرار و مثنوی معنوی هموارتر کرد. اهمیت این منظومه در ادب فارسی موجب آن شد که استنساخ های فراوانی از آن انجام گیرد و در اغلب این کتابت ها، اشتباهات تازه تری به متن اصلی راه یابد. ازطرف دیگر، برخی روایت ها حاکی از آن است که دست کم دو تحریر اصلی از حدیقه انجام گرفته بوده است که همین موضوع، درهم آمیختگی باب های گوناگون آن را موجب شده و کار تصحیح را با دشواری های بیشتری همراه کرده است. اهمیت موضوعی و واژگانی حدیقه از یک سو، و تحلیل ها و تعلیقات اشتباه پژوهشگران بر پاره ای از ابیات آن، ازجمله دلایلی بود که موجب شد تا در این پژوهش، به تحلیل مفهومی ابیاتی از این کتاب پرداخته شود. اهمیت پژوهش، تبیین جایگاه سنایی و حدیقه الحقیقه در ادب فارسی است و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است که با استفاده از امکانات کتابخانه ای انجام شده است. عمده ترین دستاورد این پژوهش، افزون بر تصحیح برخی از اشتباهات پژوهشگران این حوزه و به دست دادن مفهوم ابیاتی مبهم از حدیقه الحقیقه، ارایه مفهومی جدید از واژگان، ترکیبات و تعبیراتی چون دبابی، پوستگال و پوستگاله، رشته چه، شیرعودسوز، دست با ران قرین شدن، احمد و احمد است که در فرهنگ های لغت فارسی، آن مفهوم برجسته نشده است.