بررسی و نقد کتاب فرهنگ مصور باستان شناسی دوران پیش ازتاریخ

کتاب مورد نقد در این نوشته، جلد دوم از کتاب دو جلدی فرهنگ مصور باستان شناسی دوران پیش ازتاریخ (انگلیسی فارسی) است. در این نوشته شیوه ی به کاررفته عبارت است از نقد شکلی، ساختاری و به ویژه محتوایی. در این نوشته با مثال های متعدد بحث شده که صفت «پیش ازتاریخ» برای کتاب، عنوانی بی ربط است. اشتباه های آشکار و فاحش در اطلاعات ارایه شده، به ویژه درباره محوطه های ایران، به فراوانی دیده می شود. یکی از ایرادات جدی کتاب، کهنه بودن مطالب آن است. هرآنچه از محوطه های ایرانی می بینیم، آنهایی است که بیش از چهار دهه پیش پژوهیده شده اند. در نظر نگرفتن اولویت در انتخاب مدخل ها یکی از ایرادات مهم کتاب است؛ درحالی که مدخل های کم ارتباط با باستان شناسی ایران و خاورنزدیک گاه به تفصیل بحث شده اند، مدخل های مرتبط با باستان شناسی ایران قویا نادیده گرفته شده اند. میزان آگاهی های اشتباه دست کم درباره ی مدخل های ایرانی آنچنان است که میزان سودمندی این کتاب را برای دانشجویان نه تنها به حداقل رسانده، بلکه زیان بار نیز هست. الگوی کلی کتاب به شکلی است که گویا کلیت کتاب با گرته برداری از یکی از نمونه های خارجی ترجمه و تدوین شده و آنگاه مدخل های ایرانی، ولی با اطلاعات ناروشن، ناکافی و در بسیاری موارد اشتباه، به آن افزوده شده است.در این نوشته، اطلاعات اشتباه شماری از مدخل ها با آگاهی های درست و به روز توضیح داده شده است.