ارزیابی کارایی سامانه GLDAS در برآورد تابش سطح روزانه در ایران

تابش سطح زمین (SSR) به عنوان بزرگترین منبع انرژی در سطح زمین، از پارامتر های مهم در مطالعات هواشناسی به شمار می رود. با توجه به محدودیت های اندازه گیری های زمینی تابش SSR و اهمیت آن در مطالعات کشاورزی، استفاده از روش های کم هزینه و قابل اعتماد در برآورد تابش در ایران ضرورت دارد. در بیشتر پژوهش های انجام شده در ایران روش های تجربی برآورد تابش SSR مورد بررسی قرار گرفتند که با وجود سادگی، به دلیل در نظر گرفتن تنها تعداد محدودی پارامترهای هواشناسی، گویای دقیقی از تغییرات آن در مقیاس مکانی وسیع با اقلیم های گوناگون نیستند. هدف از این پژوهش، ارزیابی تابش SSR استخراج شده از  سامانه GLDAS با استفاده از اندازه گیری های زمینی در ایران در مقیاس روزانه می باشد. بدین منظور تابش SSR برآورد شده توسط سامانه GLDAS و تابش اندازه گیری شده در 24 ایستگاه تابش سنجی برای دوره (2015-2012) با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که با ضریب کارایی بالای 88/0، توافق مناسبی بین عملکرد مدل و تابش سطح زمین اندازه گیری شده روزانه در ایران وجود دارد. همچنین نشان داده شد که سامانه GLDAS در شرایط آسمان صاف (ماه های گرم سال) نسبت به شرایط ابرناکی (ماه های سرد سال)، توانایی بیشتری در برآورد تابش SSR دارد. ارزیابی کارایی مدل در برآورد تابش روزانه سطح زمین در منطقه مورد مطالعه نیز حاکی از این است که سامانه GLDAS در 71 درصد ایستگاه های مورد بررسی تمایل به کم برآوردگری دارد. همچنین این مدل در ایستگاه های واقع در اقلیم خشک در مقایسه با مناطق نیمه خشک و ساحلی، برآورد بهتری از تابش سطح زمین در منطقه مورد مطالعه ارایه داد.