اثر حفاظتی عصاره هیدرو الکلی گیاه خرنوب (سراتونیا سیلیکوا) بر بافت بیضه در موش های صحرایی بالغ تیمار شده با دوکسوروبیسین

دوکسوروبیسین یکی از پرمصرف ترین داروهای ضد سرطان بشمار می رود. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی  عصاره هیدرو الکلی گیاه خرنوب بر بافت بیضه در موش های صحرایی بالغ تیمار شده با دوکسوروبیسین است.

 در این مطالعه تجربی از 56 موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار در 7 گروه 8 تایی استفاده شد. گروه کنترل فقط آب و مواد غذایی معمولی دریافت کردند. گروه شم آب مقطر به میزان mg/kg 3 به روش تزریق درون صفاقی دریافت کردند. گروه شاهد1 فقط داروی دوکسوروبیسین دوز  mg/kg3 یک بار در هفته به مدت 4 هفته به روش تزریق درون صفاقی دریافت کردند.گروه شاهد2میزان حداکثر دوز  mg/kg) 600) از عصاره هیدرو الکلی خرنوب به مدت 48 روز به صورت گاواژ دریافت کرد و گروه های تجربی1، 2  و 3  داروی دوکسوروبیسین به میزان mg/kg 3 یک بار در هفته به مدت 4 هفته به صورت تزریق درون صفاقی و به ترتیب  mg/kg 600 و300و150 عصاره هیدرو الکلی خرنوب را به مدت 48 روز به صورت گاواژ دریافت کردند. جهت بررسی بافت بیضه از  روش رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ایوزین استفاده شد.

میانگین وزن بدن، تعداد سلول های اسپرماتوگونی ، تعداد سلول های اسپرماتوسیت ، تعداد سلول های اسپرماتید  و تعداد سلول های لایدیگ در گروه تجربی دریافت کننده دوکسوروبیسین و دوزmg/kg 300 عصاره هیدرو الکلی خرنوب در مقایسه با گروه دریافت کننده دوکسوروبیسین افزایش معنی دار نشان داد. در گروه های تجربی دریافت کننده دوکسوروبیسین و عصاره هیدرو الکلی گیاه خرنوب با دوزهای mg/kg  600و 150میانگین تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت، اسپرماتید و لایدیگ کاهش معنی داری را نسبت به گروه های کنترل و شم نشان دادند (P<0.05). همچنین مطالعات بافت شناسی نشان داد که میزان چروکیدگی بافت بیضه در گروه تجربی دریافت کننده دوکسوروبیسین و دوز mg/kg 300 عصاره هیدرو الکلی خرنوب در مقایسه با گروه دریافت کننده دوکسوروبیسین کاهش بیشتری مشاهده گردیده است که نشانگر تاثیر این دوز در بازسازی بافت بیضه است.

به نظر می رسد که عصاره هیدرو الکلی خرنوب در دوزmg/kg 300  دارای اثر حفاظتی بر مسمومیت اسپرماتوزنژ  القا شده توسط داروی دوکسوربیسین می باشد.