تاثیرکنترل کنندگی عصاره چند گونه گیاه مرتعی بر بیماری پوسیدگی خیار گلخانه ای (مطالعه موردی: اشکذر- یزد)

استفاده از عصاره های گیاهی به دلیل داشتن خواص دارویی، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی و عدم آلودگی های زیست محیطی و عوارض ناشی از سموم شیمیایی در کنترل عوامل میکروبی رو به پیشرفت است. در این پژوهش تاثیر ضد قارچی عصاره های آبی و اتانولی چهار گونه گیاه مرتعی به منظور کنترل بیماری مهلک پوسیدگی فیتوفتورایی خیار گلخانه ای، با عامل Phytophthora drechleri  بررسی شد. ابتدا عصاره آبی و اتانولی اندام هوایی گیاهان آویشن شیرازی، درمنه کوهی برداشت شده در بهار و پاییز و ریشه شیرین بیان، با حلال های آبی و اتانولی استخراج شد. تاثیر عصاره ها بر روی شبه قارچ P. drechleri به دو روش دیسک گذاری کاغذی و اختلاط با محیط کشت مورد بررسی قرار گرفت. عصاره آبی درمنه پاییزه و شیرین بیان در روش اختلاط با محیط کشت (3000 پی پی ام) 100 درصد کنترل کنندگی نشان دادند. کمترین کنترل کنندگی (25/6 درصد) مربوط به عصاره آبی گونه گیاهی آویشن و در به کارگیری غلظت 500 پی پی ام در روش اختلاط با محیط کشت مشاهده شد. بیشترین کنترل کنندگی بیماری (کمتر از 73  درصد) در حلال الکلی بروش اختلاط با محیط کشت مربوط به عصاره درمنه بهاره و پاییزه بود. بیشترین کنترل کنندگی بیماری عمدتا در عصاره های آبی مشاهده و برتری حلال آبی نسبت به حلال اتانولی مشخص شد. نتایج بیانگر مناسب بودن عصاره گونه شیرین بیان و درمنه برداشت شده در پاییز با حلال آبی جهت کنترل بیماری می باشند. به طور کلی با توجه به نتایج، گیاهان بررسی شده در این تحقیق دارای قابلیت کنترل شبه قارچ P. drechleri بوده و عصاره های با حلال آبی به دلیل هزینه پایین تر، سازگاری با محیط زیست و اثرات ضد قارچی معنی دار به عنوان حلال مناسب جهت عصاره گیری گونه های مطالعه شده توصیه می شود.