ارزیابی مقایسه ای کارکرد شاخص های ضریب تاثیر (IF) IPP، SJR، SNIP در معرفی مجلات معتبر حوزه های علوم اجتماعی، فنی مهندسی و پزشکی

این پژوهش با هدف شناسایی تفاوت شاخص ضریب تاثیر (IF) در معرفی مجلات علمی برتر حوزه های علمی نسبت به شاخص های SJR، SNIP و IPP انجام شده است.

 پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش اجرا از نوع مطالعه علم سنجی- تطبیقی، با رویکرد تحلیلی است. جامعه این مقاله مجلات علمی برتری است که در چارک اول (Q1) گزارش استنادی نشریات قرار دارند که شامل 1093 عنوان در حوزه های پزشکی، مهندسی و علوم اجتماعی است. داده های مورد نیاز از طریق جستجوی برخط در گزارش استنادی نشریات، پایگاه استنادی اسکوپوس و سایمگو جمع آوری شده است. در بخش تجزیه و تحلیل داده ها، برای سنجش نرمال بودن داده ها از آزمون های آماری کلموگروف اسمیرنف و برای پاسخ به سوالات از تحلیل عاملی اکتشافی مبتنی بر نرم افزار «اس پی اس اس، ویرایش 23» استفاده شد.

 نتایج نشان دادند در حوزه های مهندسی و علوم اجتماعی، اختلاف میانگین دو شاخص IF و SJR معنی دار و در حوزه پزشکی اختلاف میانگین این دو شاخص معنی دار نبوده است. در هر سه حوزه اختلاف میانگین دو شاخص IF و SNIP معنی دار است. در حوزه های پزشکی و علوم اجتماعی، اختلاف میانگین دو شاخص IF و IPP معنی دار و در حوزه مهندسی معنی دار نبوده است. در حوزه علوم اجتماعی شاخص های SJR ،SNIP و IPP دارای هم بستگی بالا و شاخص IF با سایر شاخص ها هم بستگی بالایی ندارد. در حوزه مهندسی و علوم پزشکی شاخص های IF، SNIP و IPP دارای هم بستگی بالا و شاخص SJR با سایر شاخص ها هم بستگی بالایی ندارد.

 بر اساس نتایج، استفاده از شاخص های مختلف در موضوعات گوناگون، نتایج متفاوتی ارایه می دهد و انتخاب شاخص دقیق تر در هر حوزه، با توجه به میزان نزدیکی و اختلاف این تفاوت ها باید صورت گیرد. در حوزه علوم اجتماعی به ترتیب شاخص های SJR، SNIP و IPP و در حوزه مهندسی و علوم پزشکی به ترتیب شاخص های IF، SNIP و IPP به دلیل بیشترین شباهت در رتبه بندی مجلات این حوزه ها، شاخص های مناسب تری برای استناد و تصمیم گیری هستند. استفاده از شاخص IF در حوزه علوم اجتماعی و شاخص SJR در حوزه های مهندسی و علوم پزشکی به دلیل نبود هم بستگی با سایر شاخص ها چندان مناسب به نظر نمی رسد و به طور کلی به کارگیری دو شاخص IPP و SNIP در تمام حوزه های موضوعی، شاخص های بهتر و قابل اعتمادتری هستند.