جگ در بشکرد
جگ با نام علمی دالبرجا سیسو (dalbergia sissoo) و نام فارسی شیشم، و نام های محلی ساسم، جگ، جغ، و سیسو، درختی است متوسط که اغلب در ارتفاعات و در مسیر رودخانه های کوهستانی می روید، زیستگاه های این گونه گیاهی در هندوستان، بنگلادش، مالزی، بوتان، میانمار، نپال، پاکستان و افغانستان و در جنوب شرقی ایران در ارتفاعات مکران، سسلسله جبال بارز و بشکرد گزارش شده است. چوب جگ یکی از مقاوم ترین چوب هاست و در عین حال، کار با آن از جهت برش و شکل دهی سهولت دارد. از این رو علاوه بر استفاده خوراکی و دارویی، از دیرزمان در ساخت لوازم مختلف و نیز در معماری کاربردهای فراوانی داشته است.
در مطالعات زبان شناسی و باستان شناسی، شواهدی از کاربردهای تاریخی این درخت وجود دارد. در متون آشوری و فارسی باستان، نام این درخت و استفاده از چوب آن به میان آمده و نیز در کاوشهای باستان شناسی درهاراپا، موهنجودارو، مهرگاره، تل ابرق، و شهر سوخته قطعاتی از آن به دست آمده است. مهم تر از همه، در کتیبه داریوش به کاربرد چوب جگ در ساخت کاخ های آپادانای شوش اشاره شده است.
این نوشتار تلاشی است برای معرفی این گونه ارزشمند گیاهی به جامعه باستان شناسی، ذکر اجمالی منابع تاریخی که در آن به کاربرد جگ اشاره شده، شواهد و مدارک استفاده از آن در دوران تاریخی و اسلامی در منطقه بشکرد، احتمال وجود ارتباط بین شوش و بشکرد، و انتقال چوب جگ از بشکرد به آنجا برای ساخت کاخ های داریوش.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.