ویژگی های کانه زایی مگنتیت معدن آهن نرم با نگرشی بر سنگ شناسی و ژئوشیمی سنگ های گابرویی-دیوریتی مجاور آن (شمال طبس، استان خراسان جنوبی)

معدن آهن نرم در شمال شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی و در شمال خاوری ایران قرار دارد. کانه اصلی در منطقه کانی سازی، مگنتیت است که فراوان ترین کانی سیلیکاته همراه آن بلورهای درشت اکتینولیت است که بلورهای ریز آپاتیت نیز با تجمع محلی آن را همراهی می کند. عیار آهن 55-50 درصد است و مقدار سولفور تا 3درصد می رسد. بر اساس بررسی های صحرایی، مطالعات زمین شیمیایی کانسنگ، الگوی توزیع و فراوانی عناصر کمیاب در مگنتیت؛ شباهت های زیادی بین کانی سازی معدن آهن نرم و برخی از ذخایر مگنتیت-آپاتیت (IOA)، مشاهده می گردد. عمده واحدهای منطقه مورد مطالعه را واحدهای آهکی-دولومیتی سازند ریزو تشکیل می دهد که ماگمای گابرویی-دیوریتی در آن ها نفوذ کرده اند. بافت غالب این توده های نفوذی، هیپ ایدیومورف گرانولار است و بطور عمده از کانی های پلاژیوکلاز، آمفیبول (هورنبلند)، پیروکسن (بطور عمده دیوپسید) و مقادیر قابل توجهی کانی فرعی آپاتیت به همراه کانی های کدر مانند مگنتیت و پیریت تشکیل شده اند. این توده ها از نوع آلکالن هستند و در جایگاه درون صفحه ای شکل گرفته اند. بر اساس مطالعات زمین شیمیایی عناصر فرعی و کمیاب خاستگاه ماگمای مادر این توده ها، ذوب بخشی درجه پایین گارنت لرزولیت گوشته است و شاهد زمین شیمیایی مبنی بر آلایش پوسته ای وجود ندارد.