چالش های فراروی دیوان بین المللی کیفری در رسیدگی به جنایت تجاوز سرزمینی

تعریف جنایت تجاوز سرزمینی و نحوه اعمال صلاحیت دیوان بین المللی کیفری نسبت به آن،  به سبب اصطکاک با حاکمیت دولت، چالشی ترین موضوع در تاریخ تاسیس دیوان بود که با گذشت چندین دهه از شروع چنین جریانی، موضوعی همچنان چالش برانگیز است. جنایت تجاوز بعد از گذشت شش دهه مذاکره و تلاش، در نهایت در جریان کنفرانس بازنگری اساسنامه رم که در سال 2010 در کامپالا  برگزار گردید، تعریف شد و به تصویب نمایندگان دولت ها رسید. قطعنامه مصوب مجمع دولت های طرف اساسنامه علاوه بر تعریف جنایت تجاوز، شرایط اعمال صلاحیت دیوان و نیز رابطه بین شورای امنیت و دیوان در خصوص این جنایت را تبیین نمود. نوشتار حاضر با بررسی قطعنامه مذکور این پرسش را بررسی می نماید که آیا اصلاحیه کامپالا توانسته است تمامی ابهامات در این زمینه را برطرف و رسیدگی به جنایت تجاوز سرزمینی را در دیوان ممکن سازد. بررسی های به عمل آمده حاکی از آن است که گرچه تصویب اصلاحیه کامپالا در ظاهر امر رسیدگی به جنایت تجاوز را در دیوان بالفعل ساخت، اما در عمل احتمال تحت پیگرد قرار گرفتن این جنایت در دیوان بسیار اندک است. همین امر، منجر به بروز انتقاداتی در خصوص این قطعنامه و تداوم چالش ها در خصوص جنایت تجاوز شده است.