بررسی پتانسیل یابی فرسایش بادی و مناطق تولید گرد و غبار در پلایای جازموریان
فرسایش بادی و گرد و غبار از چالش های زیست محیطی است که جامعه جهانی در زیست بوم های حساس و شکننده مناطق خشک با آن روبروست. این دو پدیده در نواحی بیابانی از پتانسیل تخریب بالایی برخوردارند به همین جهت شناخت و مدیریت آنها همواره مورد توجه است. این پژوهش در حوضه جازموریان و پلایای آن انجام شده است. داده های مورد استفاده شامل: منابع کتابخانه ای، داده های هواشناسی، نقشه ها، داده های میدانی و آزمایشگاهی بودهاند. در این پژوهش برای شناخت وضعیت باد منطقه به عنوان عامل محرک این دو فرآیند، گلباد های سالانه با داده های ساعتی ایستگاه های سینوپتیک در بازه زمانی (2003-2019) برای 6 ایستگاه موجود در حوضه ترسیم و وضعیت باد منطقه رهگیری شد. سپس با استفاده از مدل (اریفر) 9 عامل موثر در تعیین پتانسیل فرسایش بادی در رخساره های ژیومورفولوژی حوضه بررسی و میزان رسوبدهی آنها مشخص گردید. برای تشخیص تاثیر اندازه ذرات در عملکرد فرآیندهای بادی نیز، 20 نمونه رسوب سطحی از نقاط شاخص منطقه برداشت و پس از دانه سنجی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج مدل اریفر بیانگر این است که رخساره (توده های ماسه ای- ریگزار) با امتیاز 5/107 دارای بیشترین میزان رسوبدهی و در بالاترین کلاس فرسایشی است و برهمین اساس موقعیت این رخساره در نیمه شرقی و جنوب شرقی پلایای جازموریان بر روی نقشه مشخص شد. بررسی ویژگی ه ای بادهای غالب در دوره خشک سال با راستای غالب شمال غربی و غرب، و مطالعه ی اندازه ذرات نمونه های رسوبی در حوضه که بیشترین مقدار آنها در اندازه زیر (63 میکرون) قرار دارد، باعث حرکت این رسوبات ابتدا به صورت معلق سپس جهش و خزشی بوده است. مطالعات نشان دادکه مخاطره گرد و غبار عملکرد وسیعی در سطح پلایا و حواشی آن دارد و پلایای جازموریان به دلیل شرایط محیطی یکی از منشاهای گرد و غبار در جنوب شرق کشور محسوب می شود.
اریفر ، پلایای جازموریان ، فرسایش بادی ، گرد و غبار ، رسوبات
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.