مقایسه تطبیقی ریخت شناسی مدارس معاصرایران با استفاده از تکنیک چیدمان فضا (نمونه موردی:مدرسه دارالفنون و مدرسه شاهپوررشت)

هدف از پژوهش حاضر تجزیه وتحلیل ویژگی پیکره بندی فضایی و بررسی تاثیر نوع چیدمان و سازمان دهی فضایی در الگوی شکلی پلان مدارس مورد مطالعه بر میزان شاخص های هم پیوندی، عمق، نفوذپذیری، قابلیت اتصال بصری (شفافیت)، وضوح می باشد. بدین منظور مدرسه دارالفنون به عنوان اولین بنای آموزشی به سبک نوین با ترکیب چیدمان مرکزی و خطی در پلان و مدرسه شاهپور (بهشتی) به عنوان شاخص مدارس نوین با چیدمان خطی در پلان برای تجزیه وتحلیل انتخاب گردیدند.سوال اصلی در پژوهش حاضر این بود که چه رابطه ای میان چگونگی سازمان دهی فضایی و میزان شاخص هم پیوندی، عمق، نفوذپذیری، قابلیت اتصال بصری (شفافیت)، وضوح در الگوی شکلی پلان مدارس موردمطالعه وجود دارد؟ روش تحقیق مورداستفاده در پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و تطبیقی بوده است و ابزار مورداستفاده در پژوهش، شامل مطالعات کتابخانه ای، مشاهده وبرداشت میدانی، و درنهایت شبیه سازی با استفاده از نرم افزار تکنیک چیدمان فضا بود. یافته ها نشان داد که در هر دو مدرسه بیشترین میزان هم پیوندی، نفوذپذیری و قابلیت اتصال بصری و کمترین میزان عمق مربوط به فضای مرکزی می باشد و مقادیر عددی شاخصه های ذکرشده در مدرسه دارالفنون که در سازمان دهی فضایی آن از ترکیب دو الگوی مرکزی و خطی استفاده شده است بیشتر از مدرسه شاهپور با سازمان دهی خطی است. همچنین هر دو مدرسه دارای وضوح با مقدار عددی بالای 7/0 می باشند. بنابراین می توان گفت میان نوع سازمان دهی فضایی و میزان شاخصه ها در مدارس موردمطالعه رابطه معنادار وجود دارد و استفاده از الگوی مرکزی در پلان مدارس یکی از عوامل مهم در ایجاد انسجام فضایی و یکپارچگی و پیوستگی در میان فضاهای مدرسه است.