تحلیل آماری و اقلیمی طوفان های گرد و غبار در ایران

با توجه به افزایش این پدیده در سال های اخیر، پژوهش حاضر به تحلیل آماری و اقلیمی طوفان های گرد و غبار در ایران در سال 2015 پرداخته است.

دراین تحقیق از آمارساعتی کدهای هواشناسی استفاده شده است. برای رسم گلباد از نرم افزار WRPLOT VIEW استفاده شده است. به منظور تحلیل سینوپتیکی طوفان مزبور، اطلاعات داده های جو میانه و بالا از قبیل داده های فشار تراز دریا، ارتفاع ژیوپتانسیل تراز 500 هکتو پاسکال، از پایگاه داده ی NCEP/NCAR دریافت و الگوهای گردشی آن به دست آمده است. جهت مشخص نمودن مسیر طوفان های گرد و غبار از مدل رهگیری بسته های هوا HYSPLIT استفاده شده است.

زابل دارای بیش ترین رخداد گرد و غباردر سال 2015 بوده است. بیشترین سرعت باد و شدیدترین کاهش دید در ایستگاه زابل در 6 جولای 2015 مشاهده شده است. توده های گرد و غباری در اراک و فسا از غرب و شمال غرب عراق و در زابل از افغانستان وارد ایران شده است. نتایج پایگاه گردش جو میانه و ترازدریا در 21 جولای 2015 که شدیدترین کاهش دید در فسا روی داده، بیان گر حضور یک کم ارتفاع  بر روی روسیه و یک پرفشار روی شمال دریای سیاه است. یک سامانه کم فشار نیز روی پاکستان مشاهده شده است که زبانه های آن تا مناطق شرقی و جنوبی ایران کشیده شده است.

پدیده غباروزه در زابل می تواند دارای چشمه غبار محلی باشد. همچنین بیش ترین رویداد تعلیق در شهرهای فسا و اراک با سرعت های کم تر باد همراه است. بادهای شمال شرقی در دوره سرد سال می تواند به سبب بادهای 120 روزه سیستان باشد که تاثیر آن در شهر زابل بیشتر خواهد بود. در روزی که بیش ترین کاهش دید مشاهده می شود اکثر مناطق کشور تحت تاثیر زبانه های مرکز پرفشار واقع روی غرب عراق، که در حرکت شرق سوی خود به مرکز ایران رسیده است قرار گرفته اند.