آب‌کرداری و جشن آب ‌ها در اساطیر ایران

سرزمین ایران از دیرباز آب و هوا و جغرافیای طبیعی متنوعی را تجربه کرده است. بخش چشمگیری از مرکز فلات ایران را که در میان سه رشته کوه البرز در شمال و زاگرس در غرب و تفتان در شرق واقع شده کویر های خشک و بی آب فراگرفته اند. این تاحیه که از بی حاصل ترین و بایر ترین کویر های جهان است، شامل دو بخش، یکی دشت کویر در شمال و دیگری دشت لوت در جنوب است. این پدیده سبب شده تا سرزمین ما همواره مورد تهدید خشکسالی باشد. در چنین شرایطی پیدایی اسطوره های مربوط به باران امری منطقی به نظر می رسد. بدین ترتیب، اسطوره باران سازی حاصل روزگاری کهن است که سرزمین ما دستخوش خشکسالی ها و دشواری های آب و هوایی بوده است.  از سوی دیگر آنچه از فحوای اساطیر ایرانی در باره پدیده آب به نظر می رسد آن است که حفاظت و پایش آب از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و ایرانیان در این خصوص آیینها، جشن ها و نیایش های متنوعی داشته اند. هدف از این مقاله بررسی چند نونه از این آیینها و جشن ها است که باید در سایه پژوهش های فرهنگی و کاوش های باستان شناسی بازشناسی شوند و جنبه های ارزشمند آنها مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد تا بتوان از آن در صیانت و پایش منابع ملی آب استفاده نمود.