بررسی روند جدایی جریان ملی‌گرا از ائتلاف انقلابی در دوران تثبیت و نهادسازی پس از پیروزی انقلاب اسلامی

در انقلاب اسلامی ایران با پیشتازی حرکت اسلام گرایان با رهبری امام خمینی (ره) جریان های سیاسی مختلف با ایدیولوژی های متفاوت برای مقابله با رژیم پهلوی به ایتلاف با یکدیگر پرداختند. دراین راستا، جبهه ملی ازجمله احزابی بود که به رغم مشی غیردینی خود، در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی به این ایتلاف انقلابی پیوست؛ اما روند انقلاب و نحوه مدیریت آن، بی درنگ جبهه ملی را رویاروی انقلابیون مذهبی قرار داد و سبب شد تا این جریان بلافاصله پس از پیروزی از ایتلاف انقلابی جدا شود و درنهایت حذف گردد. دراین راستا، مقاله حاضر می کوشد تا با روش توصیفی- تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه ای و روزنامه ای این سوال را بررسی کند که «چه مسایلی جبهه ملی را در دوران گذار پس از پیروزی انقلاب رویاروی انقلابیون مذهبی قرار داد و فرایند حذف تدریجی آن ها را از صحنه سیاست فراهم ساخت؟»؛ در این خصوص یافته های پژوهش حاکی از آن است که روند اسلام گرایی در جریان نهاد سازی پس از پیروزی انقلاب، مهم ترین عامل در رویارویی جبهه ملی با نیروهای اسلام گرا و درنهایت، حذف تدریجی آن ها از عرصه سیاست است؛ زیرا به لحاظ ایدیولوژی، پیوند دین با سیاست که محور عقاید نیروهای اسلام گرا را تشکیل می داد، در چارچوب فکری- نظری جبهه ملی جایگاهی نداشت.