ارزیابی تاثیر جاده سازی جنگل بر زادآوری (مطالعه موردی: طرح جنگلداری سیستان، گیلان)

از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل موثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. هدف این مقاله بررسی تاثیر توسعه جنگل بر زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه  ذیلکی رودبار است.

برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 ذیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده 6 ترانسکت، به طور یک درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول 50 متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل 1، 5، 10، 30 و 50 متر، پلات های موازی با جاده و به ابعاد 2 متر در 10 متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد.

 بر طبق نتایج، تفاوت آماری معناداری بین میانگین تعداد زادآوری گونه ها در پایین دست (9/13± 8/28) و بالا دست جاده (9/12±4 /32) وجود نداشت. آنالیز واریانس نشان داد که میانگین تعداد زادآوری بین فواصل مختلف در پایین دست و بالا دست جاده دارای اختلاف معنی داری می باشد. در پایین دست جاده، به احتمال 95 درصد، میانگین تعداد زادآوری در فاصله 5 و 1 متر از جاده به ترتیب دارای بیش ترین (0/7± 0/39) و کم ترین مقدار (4/10± 0/16) می باشد.

برای بقاء هر نوع پوشش گیاهی، امکان زادآوری اهمیت ویژه ای دارد و از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست یابی به اکوسیستم های جنگلی، هم برای انسان و هم برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، آگاهی از شرایط پوشش گیاهی و خاک منطقه تحت مدیریت و بررسی مسیرهای جاده جنگلی به منظور به حداقل رساندن خسارات وارده به زادآوری ضروری میباشد.