مدل سازی هیدرولوژیکی حوزه آبخیز رودخانه تلوار تحت تاثیر تغییرات اقلیمی

شبیه سازی جریان رودخانه ها، پیش بینی رفتار هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز و داشتن درک صحیح از مولفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی برای برنامه ریزی و حفاظت از منابع آب حایز اهمیت است. مدل سازی یکی از ابزارهای قابل استفاده برای مدیریت منابع آب می باشد و مدل سازی کامپیوتری در چند دهه گذشته به طور فزاینده ای توسعه داده شده است. در پژوهش حاضر بر اساس داده های وضع موجود ایستگاه سینوپتیک قروه، با کمک مدل SDSM دوره آماری 2049-2020 پیش بینی شد و در نهایت اثرات تغییر اقلیم بر شرایط هیدرولوژیک حوزه آبخیز رودخانه تلوار با مساحت 2490 کیلومتر مربع واقع در استان کردستان با استفاده از مدل SWAT شبیه سازی شد. داده های روزانه دبی ایستگاه هیدرومتری تلوار- حسن خان در سال های 2000 تا 2017 میلادی برای شبیه سازی مورد استفاده قرار گرفت. آمار سال های 2000 تا 2011 (22 سپتامبر 2000 تا 22 سپتامبر 2011) و 2011 تا 2017 (23 سپتامبر 2011 تا 22 سپتامبر 2017) به ترتیب برای واسنجی و اعتبارسنجی مدل در نظر گرفته شد. ضرایب R2 و ENS برای ارزیابی کارایی مدل SWAT استفاده گردید. مقدار ضرایب R2 و ENS در دوره واسنجی رواناب ماهانه به ترتیب 65/0 و 44/0 و در دوره اعتبارسنجی 77/0 و 59/0 به دست آمد. نتایج مطالعه ضمن تاکید بر کارایی هر دو مدل SDSM در پیش بینی اقلیمی و SWAT در شبیه سازی هیدرولوژیکی نشان داد که در شرایط اقلیمی آینده برای دوره زمانی 2049-2020 متوسط ماهانه درجه حرارت حداقل و حداکثر به غیر از ماه های سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر افزایش خواهد یافت. همچنین متوسط بارندگی ماهانه در فصول زمستان و بهار کاهش خواهد یافت در حالی که به مقدار آن در فصول تابستان و پاییز افزوده خواهد شد. مقایسه میانگین ماهانه رواناب در دوره مشاهداتی با دوره آتی نشان دهنده افزایش رواناب در ماه های ژانویه، فوریه و دسامبر و کاهش آن در دیگر ماه ها است.