برآورد ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از مدل توابع تولید و روش گاردنر (مطالعه موردی ناحیه شمال خوزستان)

اصلاح نظام قیمت گذاری مبتنی بر ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی یکی از کارآمدترین ابزارهای مدیریت تقاضا توسط برنامه ریزان و سیاستگذاران است که می تواند به تنظیم الگوی مصرف آب بیانجامد. درواقع یکی از بهترین سیاست ها و روش ها جهت حفظ منابع آبی، سیاست قیمت گذاری صحیح آب در بخش های مختلف است تا بتوان از یک الگوی بهینه در مصرف آب بهره برد. در این راستا هدف این تحقیق، محاسبه هزینه تمام شده آب کشاورزی، تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی با استفاده از رهیافت تابع تولید (توابع انعطاف پذیرو انعطاف ناپذیر)، تعیین کشش قیمتی تقاضای آب کشاورزی و نهایتا تعیین نرخ آب با استفاده از روش گاردنر در فصل زراعی بهار و تابستان 1396در ناحیه شمال خوزستان بود. آمار و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و از روش کوکران نمونه آماری معادل357 نفر از کشاورزان ناحیه شمال خوزستان و با همکاری کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان و سازمان امورآب منطقه تهیه گردیده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که متوسط هزینه تمام شده هر مترمکعب آب بر اساس عملکرد1231 ریال بوده و نرخ آب برای محصولات گندم، ذرت و صیفی جات 2/1594و 5/1697 و 07/1358 ریال می باشد. از آنجا که آب بهای پرداختی فعلی در اراضی کشاورزی با مبالغ فوق اختلاف زیادی دارد و با توجه به پایین بودن کشش قیمتی تقاضای آب به منظور بهبود و پایداری نظام تولید کشاورزی، با تعدیل آب بها براساس ارزش اقتصادی آب شرایط استفاده صحیح از آب و صرفه جویی در مصرف این نهاده فراهم آید.