اثر پلی‌آمین‌های برون زا بر برخی شاخص‌های رشد و فیزیولوژیک گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش کم آبی

تنش خشکی رایج ترین تنش غیر زیستی در ایران است و بیشترین اثر منفی را بر رشد و تولید گیاهان دارد. پلی آمین ها، تنظیم کننده-های رشد گیاهان هستند و مقاومت آن ها را به تنش های محیطی مانند خشکی افزایش می دهند. در این پژوهش اثر غلظت های مختلف پوتریسین+اسپرمین (به ترتیب 0+0، 40+40، 40+60 و 60+40 میکرومولار) بر برخی ویژگی های فیزیولوژیک گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) تحت آبیاری مطلوب (% 100 ظرفیت زراعی) و آبیاری محدود (%40 ظرفیت زراعی) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه تبریز انجام گرفت. بدون کاربرد پلی آمین ها ، خشکی سبب کاهش معنی دار شاخص های رشد، محتوای آب نسبی، رنگیزه های فتوسنتزی، غلظت پروتئین محلول کل برگ و افزایش غلظت پرولین آزاد برگ و قندهای محلول اندام هوایی گردید. کاربرد برگی 60 میکرومولار پوتریسین و 40 اسپرمین بیشتر این صفات را در برگ ها به ویژه تحت شرایط تنش افزایش داد. کاربرد پلی آمین های برون زا میزان پرولین آزاد برگ را احتمالا به دلیل افزایش غلظت کلروفیل کاهش داد. کاهش انباشت اسمولیت های سازگار نظیر پرولین آزاد در ریشه و قند های محلول در برگ با تیمارهای 40+40 میکرومولار و 40+60 میکرومولار از پوتریسین+اسپرمین (به ترتیب) می تواند به دلیل نقش پلی آمین ها به عنوان اسمولیت و همچنین پاک کننده رادیکال های آزاد اکسیژن باشد. در مجموع نتایج نشان می دهد که اسپری برگی 60 میکرومولار پوتریسین و 40 اسپرمین می تواند برخی اثرات مخرب تنش خشکی را بر شاخص های فیزیولوژیک گیاه گلرنگ کاهش دهد.