امکان سنجی تولید کف جامد فیبری بر پایه فراورده های جنبی صنعت غذا (تفاله قهوه-سبوس گندم)

در این پژوهش استفاده مجدد از فراورده های جانبی صنایع تبدیلی (تفاله قهوه و سبوس گندم) به منظور تولید کف جامد فیبری با استفاده از فناوری پخت اکستروژن بررسی گردید. به منظور ارزیابی متغیرهای فرایند اکستروژن، از روش سطح پاسخ استفاده گردید. متغیرهای مستقل شامل نسبت تفاله قهوه : سبوس گندم (25:75، 50:50 و 75:25)، میزان رطوبت خوراک اولیه (14، 17 و 20 درصد) و سرعت چرخش مارپیچ(120، 160 و 200 دور بر دقیقه) و متغیرهای وابسته شامل میزان رطوبت نهایی، میزان فعالیت آبی، ضریب انبساط، سختی فراورده و بررسی ریز ساختار بودند. نتایج نشان داد که روند تغییرات رطوبت نهایی و فعالیت آبی مشابه یکدیگر بود، طوریکه رطوبت نهایی محصول و فعالیت آبی کف جامد فیبری با افزایش متقابل سطوح افزودن نسبت تفاله قهوه : سبوس گندم و رطوبت خوراک اولیه افزایش معنی داری یافت، لازم به ذکر است که میزان چرخش مارپیچ بر آنها اثری معنی دار نداشت. با افزایش سطوح افزودن تفاله قهوه به سبوس گندم به علت زیاد شدن فیبر نامحلول در فرمولاسیون، سختی بافت افزایش و ضریب انبساط کف جامد فیبری کاهش معنی داری یافت. همچنین با کاهش همزمان متغیرهای میزان رطوبت خوراک اولیه و افزایش سرعت چرخش مارپیچ، کاهش سختی بافت و افزایش ضریب انبساط کف به طور معنی دار حاصل گردید. بررسی ریز ساختار نمونه های کف جامد فیبری محتوی بیشینه و کمینه نسبت تفاله قهوه : سبوس گندم نشان داد افزایش این نسبت منجربه کاهش تخلخل، افزایش اندازه دیواره سلول های هوایی و کاهش قطر سلول های هوایی گردید. بر اساس نتایج بهینه یابی به منظور تولید کف جامد فیبری با ویژگی مطلوب میزان رطوبت نهایی73/4درصد، فعالیت آبی29/0، ضریب انبساط 23/1و سختی بافت 51/68 شرایط فرایند شامل نسبت تفاله قهوه : سبوس گندم69:31، سرعت چرخش مارپیچ190 دور بر دقیقه و میزان رطوبت خوراک اولیه14% محاسبه گردی