مطالعه تنوع فنوتیپی و ژنتیکی ژنوتیپهای آفتابگردان دانه روغنی (.Helianthus annus L) از نظر صفات اگرو مورفولوژیکی تحت شرایط نرمال و تنش خشکی
یکی از مهم ترین چالش هایی که در ردیف تنش های غیر زیستی قرار می گیرد و باعث ایجاد محدودیت در عملکرد گیاهان می شود، تنش خشکی است. شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی مهم ترین گام در طرح های به نژادی محسوب می گردد، بدین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال زراعی 1394 روی 12 ژنوتیپ آفتابگردان پایه ریزی و اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب وجود تنوع میان ژنوتیپ های مورد مطالعه را از لحاظ بیشتر صفات تایید نمود. اثر محیط برای تمامی صفات و اثر متقابل ژنوتیپ با محیط نیز فقط برای ارتفاع بوته معنی دار بود. صفت عملکرد دانه از نظر پارامتر های بازده ژنتیکی، ضرایب تغییرات ژنوتیپی و فنوتیپی در شرایط تنش و عدم تنش نسبت به سایر صفات مقادیر بیشتری را نشان داد. بالاترین وراثت پذیری در آزمایش نرمال متعلق به عملکرد دانه (55/77 درصد) و در آزمایش تنش متعلق به ارتفاع بوته (70/62 درصد) بود. بیشترین تغییر میزان صفت در شرایط تنش نسبت به شرایط نرمال به ترتیب مربوط به ارتفاع بوته (27 درصد)، عرض برگ (5/25 درصد)، قطر ساقه (25 درصد) و طول برگ (22 درصد) بود. دندروگرام به دست آمده از تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را بر اساس صفات تحت بررسی در هر دو شرایط تنش و عدم تنش در سه گروه طبقه بندی نمود. با توجه به گروه بندی تجزیه خوشه ای در شرایط تنش خشکی ژنوتیپ های Sor و Progress به عنوان ژنوتیپ های متحمل و در مقابل ژنوتیپ های Favorite، Record، SHF81-90، Master و Lakomka به عنوان ژنوتیپ های حساس شناخته شدند. بر اساس نتایج حاصل و با توجه به وجود تنوع کافی در بین ژنوتیپ ها به نظر می رسد امکان شناسایی ژنوتیپ های متحمل به خشکی وجود دارد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.