انتقال ضمان معاوضی در قرارداد حمل کالای فروخته شده

در بیع، خصوصا در جایی که بیع کالا متضمن حمل آن باشد، این سوال مطرح می شود که در صورت تلف یا ورود خسارت به کالا پیش از تسلیم، مسوولیت جبران آنها بر عهده فروشنده است یا خریدار؟ از آنجا که در تجارت بین الملل و حتی در تجارت داخلی برای فروش کالاهای مستلزم حمل، از قالب های قراردادی خاصی (قواعد اینکوترمز) استفاده می شود، ضرورت دارد به سوالات فوق در ارتباط با قواعد اینکوترمز پاسخ داده شود.

رویکرد توصیفی به عنوان روش پژوهش حاضر انتخاب شده است که به شیوه اسنادی و کتابخانه ای، اطلاعات مربوطه جمع آوری شده است.

در به سامان رسیدن این تحقیق ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

از میان اصطلاحات تجاری مندرج در اینکوترمز، اصطلاحات قابل استفاده برای شیوه های مختلف حمل عبارتند ازEXW ، FCA،CPT ، CIP،DAP ، DAT،DDP  که از حیث مخاطب تحویل، به دو نوع «تحویل به حمل کننده» و «تحویل به خریدار» قابل تقسیم هستند.

بر خلاف حقوق داخلی که انتقال ضمان معاوضی مستلزم تسلیم کالا است، در کنوانسیون وین ریسک تلف مبیع قبل از تسلیم نیز بر خریدار تحمیل می‏شود. در اینکوترمز چون حمل کالای فروخته شده معمولا همراه با مسایل متنوعی است و انحراف در آن می تواند باعث به تعویق افتادن تحویل کالا و تاخیر در زمان انتقال ضمان معاوضی شود لذا سعی شده تا جلوی امور نامتعارف گرفته شود. در ایران مقرره خاصی راجع به تاثیر قرارداد حمل بر تسلیم کالا و انتقال ضمان معاوضی پیش بینی نشده؛ اما می توان معیار مقرر در مواد 387، 567، 649 و 380 قانون مدنی را در قراردادهای متضمن حمل نیز به کار برد.