نگاهی به فرایند دگرگونی «می» در شعر فارسی بر پیوستاری از ساختارگرایی تا نشانه - معناشناسی گفتمانی

هدف پژوهش پیش رو، مطالعه و بررسی و صورتبندی معنا و مفهوم «می» بعنوان یک مفهوم بنیادین در ادبیات غنایی فارسی با تمرکز بر مهمترین دگرگونیهای آن در اشعار رودکی، سنایی، نظامی، عطار، مولوی و حافظ است. همانگونه که ساختارگرایی به نشانه - معناشناسی گفتمانی تحول مییابد،،این پژوهش نخست با تاکید بر دیدگاه ساختارگرایی، سیر تطور مفهوم «می» را براساس روابط همنشینی، جانشینی و تقابل واکاویده است و سپس با بهره گیری از نشانه - معناشناسی گفتمانی به مرزهای معنایی میپردازد تا از این رهگذر، با نگاهی تازه تر فرایند دگرگونی «می» و میگساری را در گذر تاریخ شعر فارسی نشان دهد. دلیل در نظر گرفتن چنین پیوستاری از بررسی واژه ها تا کاوش گفتمانی در بررسی «می» آن است که اینگونه مفاهیم بنیادین صرفا واژه هایی نیستند که برای نامگذاری و ارجاع صرف بکار روند؛ بلکه در سیر تطور خود به کلیتی پیچیده و مدلولهایی شناور تبدیل شده اند و به مثابه کلیدواژه یا نامی فشرده، پیوند عمیقی با تجربه زیسته شاعر و بستر فرهنگی و اجتماعی زمانه او دارند و بر پیوستاری از مرزهای معنایی از دلالت ارجاعی تا دلالت تعاملی و در نهایت ذوب شدگی در تطور هستند.