سبک شناسی دیوان خطی خاوری کوزه کنانی (کاشانی) و معرفی نسخ موجود آن

حاج میرزا معصوم خاوری کوزه کنانی (کاشانی) شاعر و عالم دینی  قرن سیزدهم هجری و از سخنوران، دوره بازگشت ادبی است. آثار منظوم نفیس خطی خاوری سیزده هزار و  سیصد و چهل و هفت بیت است که به شیوه شاعران عصر بازگشت سروده شده  است که نشان میدهد، خاوری شاعرانی چون ابوالعلاء گنجوی، فلکی شروانی، خاقانی، جامی، نظامی و محتشم کاشانی را در سرودن اشعار در نظر داشته است و به نوعی احیا کننده شیوه آنان است. سوال پیش روی مقاله این است که با توجه به تصحیح انتقادی دیوان و کاوش مختصات زبانی و سبکی شعر او بایست نسبت شعری خاوری را با کدام دوره  ادب فارسی  (خراسانی یاعراقی) در عصر بازگشت بررسی کرد؟ در این مقاله نشان داده ایم که جغرافیای محل زندگی شاعر در آذربایجان و کاشان تاثیری شگرف بر زبان و بیان شاعر داشته است و کلام شاعر متاثر از محیط و اوضاع محل زندگی اوست. استنباط کلی ما این است که خاوری با توجه به شخصیت مذهبیی که دارد از شعر و ادب به عنوان ابزار انتقال مفاهیم مورد علاقه و تاکید خویش بهره گرفته است.