رویکرد سنتی و رقومی ارزیابی تناسب اراضی برای محصول سیب زمینی در منطقه جیرفت کرمان

در پژوهش حاضر، کارایی روش رقومی و سنتی در ارزیابی تناسب اراضی برای محصول سیب‏زمینی در دشت جیرفت کرمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، 62 خاکرخ مشخص و تشریح گردید و از اعماق مختلف، نمونه برداری صورت گرفت. میانگین وزنی ویژگی های مورد نیاز تا عمق ریشه (100 سانتی متری) محاسبه گردید. سپس، ویژگی های خاک هر خاکرخ با معیارهای جدول نیازهای خاکی سیب زمینی مطابقت داده شدند. برای ارزیابی اقلیم منطقه، ابتدا ویژگی های اقلیمی از اطلاعات اقلیمی ایستگاه سینوپتیک جیرفت به دست آمد و سپس، با جدول نیازهای اقلیمی تطابق داده شد. پس از آن، با استفاده از روش پارامتریک (روش استوری و فرمول ریشه دوم)، کلاس نهایی تناسب کیفی اراضی برای محصول مورد مطالعه تعیین گردید. زیرکلاس نیز بر اساس نامطلوب ترین کلاس مربوط به مشخصات اقلیمی یا اراضی تعیین شد. برای پیش بینی کلاس های تناسب اراضی، مدل رگرسیون لاجیستیک چندجمله ای استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده‏های اقلیمی نشان داد در شرایط کنونی، کلاس تناسب اقلیمی جیرفت، S1 یا بسیار مناسب می‏باشد. کلاس تناسب اراضی براساس روش پارامتریک استوری S3 تا N1 و براساس روش پارامتریک ریشه دوم، کلاس S2 تا N1 محاسبه گردید. مهم‏ترین عوامل محدودکننده خاک در منطقه مورد مطالعه، میزان سنگریزه، اسیدیته خاک و شوری می‏باشد. نتایج روش رقومی نشان داد که در بین متغیرهای ورودی، اجزای سرزمین و نقشه ژیومورفولوژی مهم‏ترین و قدرتمند‏ترین متغیر برای پیش‏بینی کلاس‏های تناسب اراضی بوده و نشان‏دهنده اهمیت فرآیندهای ژیومورفولوژی در منطقه می‏باشد. به عبارت دیگر، می‏تواند دلیل بر تاثیر و اهمیت فرآیند‏های ژیومورفولوژی بر خصوصیات خاک و در نتیجه در تعیین کلاس تناسب اراضی باشد.