فضاسازی و راهبردهای آن در ترجمه از انگلیسی به فارسی بر مبنای نظریه فضاهای ذهنی فوکونیه (1998)

هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه فضاسازی و چگونگی انتقال فضا طی فرایند ترجمه از انگلیسی به فارسی با تکیه بر نظریه فضاهای ذهنی فوکونیه (1998) است. این مقاله بر آنست که نقش و بسامد عناصر فضاساز در تشکیل فضاهای ذهنی و میزان همسویی فضاهای ذهنی نزد مخاطبان دو زبان را ارزیابی نماید. نقش عوامل بافتی، کاربردشناختی و تاثیر مترجم در انتقال فضاهایی همسان از دیگر مواردیست که در این پژوهش بدان پرداخته شده است. پیکره داده‏های پژوهش مشتمل بر 100 جمله از دو رمان بادبادک‏باز (حسینی، 2003) و پیرمرد و دریا (همینگوی، 1990) و معادل فارسی این دو اثر (غبرایی، 1396؛ دریابندری، 1385) است که با یکدیگر مقایسه و به صورت توصیفی تحلیلی ارزیابی گردیده‏اند. یافته های پژوهش گویای آنست که بیشترین بسامد عناصر فضاساز به گروه‏های حرف اضافه و عناصر‏ قیدی اختصاص دارد و علی رغم برخی تفاوت‏ها در نوع و تعداد فضاسازهای دو زبان، فضاسازی به صورت تقریبا همسان صورت می پذیرد. نقش عوامل بافتی و کاربردشناسی نیز از طریق ابهام زدایی از برخی واژه‏ها، در ترجمه صحیح متن و انتقال جزییات فضای ذهنی، مهم ارزیابی گردید.