مطالعه مقایسه ای مساله مشروعیت در اندیشه و عمل اسلام گرایان شیعه و اخوانی در افغانستان

بی گمان برای نحله های مختلف اسلام گرایی در افغانستان معاصر مشروعیت مهمترین و جدی ترین مساله سیاسی تلقی شده است. مشروعیت روح و جوهره قدرت است و اسلام گرایان شیعه و اخوانی به عنوان دو جریان اصلی اسلام سیاسی در افغانستان سعی بلیغی به خرج داده اند تا حضور خویش را در سپهر سیاست این کشور مشروعیت بخشند. ایده اصلی نوشتار حاضر آن است تا با نگاه مقایسه ای نشان دهد اسلام گرایان شیعه و اخوانی چرا و چگونه به مساله مشروعیت در عرصه سیاست پرداختند و در اخیر چه نتایجی بر اندیشه و عمل آنان به بار نشست. به نظر می رسد روش تحلیل تاریخ فکری هیوز که نظر به مراحل سه گانه زمینه ها، ماهیت و پیامدها دارد، چارچوب مناسبی برای مطالعه مقایسه ای موضوع تدارک می بیند. یافته ها در این چارچوب نشان می دهد که اسلام گرایان شیعه و اخوانی با وجود برخی مشابهت ها در مراحل سه گانه، مساله مشروعیت را در زمینه های خاصی جست وجو نموده اند؛ ماهیت و محورهای اندیشه آنان حول مساله مشروعیت متفاوت بوده است؛ و نتایج و پیامدهای ناهم گون بر عمل ایشان مترتب شده است.