بررسی تکرار در قرآن از کتاب راهنمای قرآن Blackwell

نقد و بررسی و پاسخگویی به آراء خاورشناسان در خصوص قرآن کریم، همواره یکی از دغدغه های قرآن پژوهان مسلمان بوده است. در اعتقاد مسلمانان، قرآن کلام الهی است و کلام و متن آن از حجیت کامل برخوردار است؛ اما مستشرقان ضمن عدم پذیرش این مطلب، شبهاتی را درباره متن قرآن کریم مطرح می کنند. ازجمله شبهات مستشرقان این است که تکرار آیات قرآن را دلیلی بر غیر وحیانی بودن قرآن دانسته اند؛ زیرا به باور آنان، تکرار در قرآن موجب آشفتگی، عدم انسجام و ابهام در متن قرآن شده است. چنین استنتاجی مسبوق به عوامل متعددی است از جمله: پیش فرض غیروحیانی بودن قرآن، مراجعه ناقص به قرآن، برداشت سلیقه ای از متن قرآن و بی توجهی به شیوه های بیانی و اهداف تربیتی قرآن کریم از تکرار آیات؛ زیرا اهداف تربیتی، تعیین کننده شیوه های بیانی قرآن، آن هم مطابق با مقتضای حال مخاطبان و موقعیت های بیانی کلام است. ازآنجاکه هدایت و تربیت از اهداف مهم قرآن کریم است، تکرار به عنوان یکی از شیوه های کارآمد تربیت در قرآن مورد اهتمام قرارگرفته و اهدافی همچون تحریک و تحریض، تنبیه و تذکر، تثبیت، تلقین، تهدید، هشدار و الگوسازی را مورد توجه قرارداده است. آنچه می توان گفت این است که تکرار یک موضوع، در هر موضع، رسالتی ویژه برعهده داشته و هدفی خاص را پی می گیرد که تنها با شناخت زبان قرآن ولطایف و اشارات آن و نیز درک اهداف و شیوه های بیانی قرآن می توان بدان راه یافت.در این پژوهش، گردآوری اطلاعات به روش اسنادی کتابخانه ای همراه با تحلیل محتوا است.